"Ben buna zorlandım," diyor Farah, yüzü mavi bir örtüyle kısmen gizlenmiş olan, korsanlığa dönüşen balıklardan biri. "Teknelerimizi ve ağlarımızı aldılar. Akrabalarımı öldürdüler. Ne yapabilirdik ki?" Farah, arkadaşı Diiriye ile birlikte, illegal balıkçılığın getirdiği hayal kırıklığı ve hayatta kalma mücadelesini paylaşıyor. Balıkçılar, balıkçılık işine yatırım yapmışlardı ancak yabancı tekneler ekipmanlarını tahrip etti ve akrabalarını soğukkanlılıkla öldürdü.
2000'li yılların başında Eyl'de merkezlenen Somali korsanlığı, konteyner gemilerini ve petrol tankerlerini fidye karşılığında kaçırarak milyonlarca dolar kazanıyordu. Ancak, uluslararası donanmaların müdahalesi ve yerel deniz polisi kuvvetlerinin oluşmasıyla korsanlar geri çekilmek zorunda kaldı. Yine de korsanlık, 2023 ve 2024 yıllarında yeniden patlak verdi ve korsanlar, fidye almak için gemileri hedef almaya başladı. MV Abdullah adlı geminin Mart 2024'te korsanlar tarafından kaçırılıp fidye karşılığında serbest bırakılmasının ardından, korsan saldırılarının sayısı hızla arttı.
Artık küçük, hızlı teknelerde AK-47'ler ve roketatarlarla silahlanmış korsanlar, operasyonlarını sendikalar halinde yapıyor. Garowe ve Bosaso gibi şehirlerden işadamları, korsanlara gemi kaçırma operasyonlarında başarılı olursa kar payı almak amacıyla finansal destek sağlıyor. "Amacımız gemi personelini öldürmek değil, korkutmak," diyor Diiriye, korsanlık taktiklerini anlatırken. Küçük tekneler, büyük gemileri hedeflemek için GPS kullanıyor ve gemileri kaçırmalarını engellemek için RPG kullanıyor.
Yerel Yetkililer Koruyamıyor!
Bu korsanlık dalgasının arkasındaki köklü sebepler, illegal balıkçılık sorunlarında yatıyor. Yerel balıkçılar, İran, Yemen ve Çin gibi yabancı teknelerin, onları koruyan silahlı adamlarla birlikte, balıklarını ve ekipmanlarını çaldıklarını iddia ediyor. Sıklıkla şikayetlerde bulunsalar da, yerel yetkililer yeterli koruma sağlamada başarısız oluyor.
Eyl'deki bazı kasaba ileri gelenleri, korsanlıktan uzak durmaya çalışsalar da, yabancı balıkçı teknelerine karşı duyulan öfkenin temel sebeplerini anlıyorlar. "Birini soyan kişi, karşılık vermek zorunda kalır," diyor Farah.
Korsanlığı önlemek için yapılan çabalar, şu anda gençlere ekonomik alternatifler sunmak ve iş imkânları yaratmaya odaklanmış durumda. Puntland Bilgi Bakanı Caydid Dirir, illegal balıkçılıkla mücadele etmenin önemini vurgularken, AB'nin Atalanta Operasyonu da korsanlıkla mücadele etmeyi hedefliyor.
Ancak illegal balıkçılık ve yoksulluk gibi temel sorunlar çözülmeden, korsanlık Somali balıkçıları için hala çekici bir seçenek olmaya devam ediyor.