DEMET İLCE / MUHABİR
Kırmızı ruj, İran'ın güneydoğusundaki Jiroft bölgesinde keşfedildi. Scientific Reports dergisinde yayınlanan rujla ilgili bir araştırmaya göre, antik makyaj ve diğer eserler ilk kez 2001 yılında, Halil Nehri'nin MÖ 3. binyıldan kalma birçok mezarlığı sular altında bırakarak, eser açısından zengin mezarların yüzeye çıkmasıyla yeniden ortaya çıktı.
Yerel halkın bölgeyi yağmalamasına rağmen ruj yerel bir müzeye ulaştı. Çağdaş ruj tüplerini anımsatan bir şişeden oluşur ve manganit ve braunit ile koyulaştırılmış hematit gibi minerallerden ve az miktarda galen ve anglesitten oluşan kırmızımsı bir madde içerir.
3.600 yıllık rujun rengi ve mumsu yapısı günümüzün ruj tariflerinden pek farklı değil. Ve çalışmanın yazarları, sahibinin onu bugünkü insanların kullandığı şekilde kullanacağından şüpheleniyor.
Çalışma yazarları, "Şişenin ince şekli ve sınırlı kalınlığı, bakır/bronz bir aynanın sapıyla birlikte bir elde rahatlıkla tutulabileceğini, diğer elin ise fırça veya başka tür bir aplikatör kullanmak için serbest bırakılabileceğini gösteriyor" diye açıkladı.
Araştırma yazarları, meydana gelen yağma göz önüne alındığında, rujun "kesin menşeinin" bilinmeyeceğini belirtse de, rujun yerel bir Tunç Çağı uygarlığından, muhtemelen eski Marḫaši'den geldiğinden eminler.
Bununla birlikte, bununla ilgili sorular devam ediyor. Rujun sahibi kimdi? Bu, rujun eski İran'da icat edildiğini mi gösteriyor? Şimdilik bunların cevabını vermek zor. Ancak keşif, eski İran'ın Tunç Çağı insanlarının toplumdaki rollerine ve nasıl makyaj kullanmış olabileceklerine ışık tutuyor.
Ruj Bize Eski İran'daki Toplumlar ve Ötesi Hakkında Neler Anlatabilir?
Kadınların dudaklarını boyadığına dair bilinen en eski kanıt, Mısır'da bulunan MÖ 12. yüzyıldan kalma Torino Papirüsü'nden gelse de, İran'da bulunan ruj "kronolojik bir eşik" sunuyor.
Araştırmanın yazarı Massimo Vidale, şunları söyledi:
"Bu, Erken Tunç Çağı'nda, ilk şehirler ve eyaletlerin ekonomik ve politik güç açısından büyürken, insanların yerel hiyerarşilerde yeni resmi rolleri taklit etmek için makyaj yaptığını gösteriyor."
Şöyle devam etti:
“Bu bağlamda artık biliyoruz ki açık renkli fondöten ve farların ve göz çevresindeki siyah kajal çizgilerinin yanı sıra dudaklar da yoğun bir şekilde renklendirilmişti…"
Dahası Vidale, bazen arkeolojik kazılarda bulunan ancak çoğu zaman gözden kaçırılan makyajdan, antik kültürler hakkında daha fazla bilgi edinilebileceğine inanıyor.
Vidale şöyle açıkladı:
"Kozmetik ve vücut boyaları binlerce yıldan beri ve önemli boşluklar olmaksızın metalürji bilgisinin önemli bir yönüdür. Bunların kullanımını bir şekilde indirgemeci bir şekilde kadınlarla ilişkilendirmemiz, şu ana kadar bunların teknoloji tarihiyle olan ilgisini engelledi. Artık bu algıyı tersine çevirerek bu sektöre geçmişteki önemini vermenin zamanı geldi.”