Birleşmiş Milletler tarafından çeşitli krizleri çözmekle görevlendirilen özel temsilciler ve tarafsızlıkları etrafında sık sık tartışmalar yaşanır.
Çoğu da üstlendikleri görevde başarısız olmuştur.
Fakat özel temsilcilik cazip bir görevdir.
Görevde oldukları sürece yüksek miktarlarda maaşlar alırlar.
Dolayısıyla, maaş devam ettiği sürece sorunun çözümsüz kalması çok da umurlarında değildir.
Zaman zaman krizin taraflarından biriyle akçeli ilişkiler içinde olmakla suçlanırlar.
BM’nin bir süre Suriye’de görevlendirdiği Cezayirli El Ahdar El İbrahimi (Lakhdar Brahimi) onlardan biridir.
80 yaşını çoktan geride bırakan El İbrahimi’nin ömrünün son döneminde özel temsilcilikten aldığı oldukça yüksek maaşın yanında ciddi paralar kazandığı söyleniyor.
Yaptığı da cebinden tek kuruş harcamadan birkaç ziyaret gerçekleştirmek ve demeç vermek.
Yine BM’nin Yemen sorununun çözümü için atadığı Faslı özel temsilci Cemal Bin Ömer (Jamal Benomar) de taraf tutmakla ve Husileri desteklemekle itham edilmişti.
Cemal Bin Ömer’in yerine getirilen Moritanyalı diplomat İsmail Veled El Şeyh Ahmed’in de bugüne kadar Yemen krizinin çözümüne dişe dokunur bir katkısı olmadı.
Bugünlerde eleştiri oklarının hedefinde olan bir diğer BM özel temsilcisi de Bernardino Leon.
İspanyol diplomatın Libya Özel Temsilcisi ve BM Destek Misyonu Başkanı olarak görev süresi bitmek üzere.
Yerine Alman diplomat Martin Kobler’in yakında görevine başlaması bekleniyor.
İngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre Leon, Birleşik Arap Emirlikleri’nin dış politikasını desteklemek için geçen yıl kurulan Emirlikler Diplomasi Akademisi’nin başına geçecek.
İspanyol diplomatın Abu Dhabi’den alacağı maaş hayli yüksek.
Aylık 35 bin sterlin.
Leon’un bu görevi kabul etmesi Trablus’ta tepkiyle karşılandı.
Normal şartlarda bu tür bir görev için “BAE deneyimli bir diplomattan yararlanmak istiyor” denilebilir.
Fakat Abu Dhabi, Libya krizine doğrudan taraf ve savaşın bir parçası.
General Halife Hafter’in ve Tobruk’ta kurulan hükümetin arkasında BAE var.
Dolayısıyla Leon’a teklif edilen yüksek maaşlı bu görev sadece İspanyol diplomatın bilgi ve deneyiminden yararlanmak istemeyle izah edilemez.
BM Libya Özel Temsilcisi’nin BAE’nin iş teklifini kabul etmesi en hafif ifadeyle şık ve etik değil.
Libya’daki Trablus merkezli yönetim BAE-Leon arasındaki iş ilişkisine haklı olarak tepki gösterdi.
Milli Genel Kongre Başkanı Nuri Ebu Sehmeyn, BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’a gönderdiği mektupta, Leon’un uzlaşı görüşmelerinde güvenilirliğini ve tarafsızlığını kaybettiğini söyledi.
Hassas bir dönemde yaşanan söz konusu gelişmenin süreci tehdit ettiğine dikkat çekti.
BM Özel Temsilcisi olarak tarafsız kalması gereken Leon, bir yandan Libyalı taraflarla görüşürken diğer yandan BAE Dışişleri Bakanı Abdullah Bin Zayed ile gizli iş görüşmeleri yapmış.
Abdullah Bin Zayed’e gönderdiği bir e-mailde, ABD ve Avrupa’nın sunduğu B planından rahatsızlığını dile getirmiş.
Rahatsızlığının nedeni, planın Trablus ve Tobruk’a eşit şekilde yaklaşması.
Söz konusu e-mailde “Oysa ben Tobruk’taki yönetimi destekliyorum” demiş, Leon.
Libya halkının akan kanı İspanyol diplomatın umrunda mı?!
Leon ve benzerleri için önemli olan, yüksek maaşlı özel temsilcilik görevinin ardından yine yüksek maaşlı bir başka işi kapabilmek.