Bu hafta karşınıza bir kitapla çıkacağım. Kitabın giriş yazısı mahiyetindeki derlemeyle. Sanatın ne olduğu ve ne olmadığı üzerine yazılardan müteşekkil bir kitabın “Sanat nedir?” diyerek üstatlara reverans yaptığı giriş yazısıyla.
Sanat üzerine söylenmiş aforizmalar derlemesi olan bu yazı, bir miyar olarak alınıp sonraki yazılarda sanat meselesiyle ilgili bir hesaplaşmaya girişilmiştir. Bir bakın derim..
Şule Yayınları’ndan çıkan kitabın yazarı bu sayfanın da yazarı olan bendeniz
***
“Sanat nedir?”
* “ Bütün sanatlarda, insanı şaşırtan bir yan vardır.” Alain
* “ Sanat kainatın içindedir. Sanatkar bunu oradan çıkarabilendir.” Albrecht Durer
* “ Dünya aydınlık olsaydı, sanat olmazdı.” Albert Camus
* “ Sanat var olandan var olmayana kaçıştır” Ali Şeriati
* “ Sanat Allah’ın insana verdiği emanettir.” Ali Şeriati
* “Sanat, ekmek peşinde koşarsa alçalır.” Aristophanes
* “Sanatta ancak yeteneğin değeri vardır.” Arthur Schopenhauer
* “Sanat anlamın cisimleşmesidir” Arthur Danto
* “ Sanat gündüz düşleridir.” Arthur Danto
* “Sanat tesbit etmez, olacak olanı sezer.” August Everding
* “Manevi kültürün tümü gibi, sanat da emekten doğar ve gelişir kuşkusuz.” Avner Ziss
*”Estetik, duygusal bilginin bilimidir” Baumgarten
* “Sanatın düşmanı bilgisizliktir.” Ben Johnson
* “Bütün sanatlar, Allah vergisidir.” B. Waldis
* “Sanattaki gerçeğin sırrına ulaşmak, öz varlığı, ilahi varlığa bırakmaktır.” Benine Brenttmo
* “Sanat; davranışımızı, karakterimizi, adalet ve sempati hislerimizi rafine etmeli; kendi kendimizi tanımamızın, kendi kendimizi kontrol etmemizin, diğerleri için beslediğimiz saygı hislerimizin ve hareketlerimizin yücelmesine hizmet etmeli; bizi adiliğe, zulme, adaletsizliğe ve bayağılığa tahammül etmeyecek şekilde geliştirmelidir.” Bernard Shaw
* “Sanat, uygarlığın imzasıdır.” Beverly Hills
* “Büyük Rus ressamı Brullof, bir defa talebesinden birinin eserini tashih etmişti, talebe bu tashih yüzünden, büsbütün değişen levhaya hayretle bakmış ve “Siz bir tek noktaya dokundunuz; fakat eser ne kadar değişti?” demiş. Brullof da şu cevabı vermiştir: “Sanat o küçük noktanın başladığı yerde başlar.” Brullof
* “Bir ülkede, akıl ve sanattan çok maddi servete kıymet verilirse bilinmelidir ki orada keseler şişmiş, kafalar boşalmıştır.” Büyük Frederich
* “Tenkit kolay, sanat güçtür.” Destouches
* “Sanat eserleri, bir medeniyeti sonraki nesillere anlatan şahitlerdir.” E. G. Benite
* “Sanat; ne bir oyun ne de bir eğlencedir, o ancak ruhun dışarıya vurarak, kendisini göstermesi ihtiyacıdır.” E. G. Benite
* “Sanatta hiçbir şey, hatta hareket bile tesadüf değildir.” Edgar Degas
* “Eski sanat büyüklerinin sırlarını bilmedikçe, onlar derecesine erişilemez.” Edgar Degas
* “Güzel sanatlar; insanın elinin, kafasının ve kalbinin birlikte çalıştığı şeylerdir.” Francis Bacon
* “Sanatta yenilikçi kuramların eşsiz ve benzersiz olduğu hakkındaki iddialara yol açan şey, bu kuramların geleceği haber veren bir niteliğe sahip olmalarıdır.” Frank Kermode
* “Bir an gelir verimli olabileceğiniz zamanın, on yıldan daha fazla olmadığını anlarsanız, gelecek gecenin yükümlülüğünü omuzlarınızda hisseder ve dünyayı, sanatın onda birine sığdırmak istersiniz.” Frederic Amiel
* “Sanat, özgürlük tarafından emzirildikçe büyür.” Friedrich Schiller
* “Sanat; gençliğe terbiye, yaşlılığa avuntu, yoksullara zenginlik ve zenginlere de süs verir.” Friedrich Schiller
*”Sanat, bizi Allah’a götüren köprüdür.” Georg Ebers
* “Düşünce ve deneyim asla bir merkezde buluşamaz, onlar ancak sanat ve eylem sayesinde birleştirilebilir.” Goethe
* “Güç olduğunu gayet iyi biliyoruz; ama özel olanın yorumu ve işlenmesi sanatın asıl hayatıdır.” Goethe
* “Sanatlar, yeryüzünün tuzudur; tuz yemeklere neyse, sanat da teknik için odur.” Goethe
* “Ulusal sanat ve ulusal bilim yoktur, ikisi de tüm üstün ve yüksek değerler gibi, tüm dünyanın malıdır.” Goethe
* “Sanat diye bir şey yoktur aslında. Yalnızca sanatçılar vardır. Bir zamanlar bazı adamlar Renkli toprakla bir mağaranın duvarına kabaca bizon resimleri çiziktiriyordu; bugün bazıları boya satın alıp duvar ya da tahta perdeleri resimliyor ve daha bir çok şeyler üretiyorlar. Tüm bu etkinlikleri sanat diye tanımlamakta hiçbir sakınca yok, yeter ki bu sözcüğün yer ve zamana göre birbirinden değişik anlamlara gelebileceği unutulmasın ve günümüzde nerdeyse bir korkuluk ve tapınma aracı haline gelen ve büyük S ile başlayan Sanat’ın var olmadığı bilinsin.” Gombrich
* “Ritim bir sayı değildir. Biz onu sanat anlatımının aracı olarak kullanırız.” Guilord
* “Tanrı, doğada ve sanatta güzellik biçiminde kendini gösterir.” Hegel
* “Sanatta bütün içinde ritmi sezmek, yapmaktan kolaydır.” Herbert Read
* “Sanat insanın kendi insanlığını tanımasıdır.” Herbert Read
* “Bilim ve sanat uzun, ömür kısadır.” Hipokrat
* “Sanatın görevi doğayı kopya etmek değil, doğayı anlatmaktır.” Honore de Balzac
* “Bilim ve sanat, takdir edilmediği yerden göç eder.” İbn-i Sina
* “Sanatçı, göz ve kulağını bize ödünç verir.” İspanyol Atasözü
* “Sanat, insanın doğa içerisinde sürüp gitmesidir.” Jean Marie Guyau
* “Hayat hızlı, sanat yavaş, fırsat seyrek, tecrübe aldatıcı, yargı taraflıdır.” John Heinrich Fussli
* “Uygulamadaki kusursuzluk, kuramdaki yetersizliği gidermez.” John Heinrich Fussli
* “Birçok sanatçı, evreni görerek ve onun içine daha derinlemesine girerek, önceki günün hâlâ canlı tasarımını yıktıkları için karşı çıkıcı olurlar.” Kazmir Maleviç
* “Sanat, gözlerimize inanmamıza yarar.” Kari Kraus
* “Sanatçıya iki göz yetmez.” Lamartine
* “Sanat, tabiatı taklitten başka bir şey değildir.” L. Annaeus Seneca
* “Güzel olan her şey insanın hafızasından kaybolabilir, fakat sanatta asla.” Leonardo da Vinci
* “Ruhun elle birlikte çalışmadığı yerde, sanat olmaz.” Leonardo da Vinci
* “Sanatın gerçekçi ve yararlı olabilmesi için, uhrevi, milli, dini ve ahlaki özellikler taşıması gerekir.” Lev Tolstoy
* “Bir eserin, bütün insanlık için yararlı olması için, iyi ve kötüyü ayırması, güzel ve anlaşılabilir olması gerekmektedir. Sanat ancak, belli bir sınıf için değil, büyük kitleler için yarar sağladığı zaman, sözü edilebilir bir değere ulaşır.” Lev Tolstoy
* “Sanat; düşünebilen, gerçeği görebilen, toplumu anlayabilen insanların işidir.” Lev Tolstoy
* “Eğer uğrunda ömür verilen nice zahmetlere katlanılan, göğüs gerilen sanat, insanı ezmek, sömürmek için kullanılırsa, bu durumda sanatın faydasından değil zararından bahsetmek gerekir. Lev Tolstoy
* “Sanat, ahlaksızlığın meşrulaşmasına zemin olamaz.” Lev Tolstoy
* “Bir sanat eserini kendi devrinin esprisinden ayırmak saçmalıktır.” Lionello Veturı
* “Güneşin çiçekleri renklendirmesi gibi, sanat da hayata renk verir.” Lord Aubery
* “Her sanat eseri, yaşanmış bir heyecanın, duygusal karşılığıdır.” M. Denis
* “Sanatın gayesi ahlaki mükemmelliktir.” Mendelssohn
* “Gerçek bir sanat eseri, yalnız ilahi olgunluğun gölgesidir.” Michelengelo
* “Sanat tek düzeliğe makineleşmeye ve monotonluğa savaş açmaktır.” Oscar Wilde
* “Sanat, taklidin bittiği yerde başlar.” Oscar Wilde
* “Çocukken herkes bir sanatkardır, zor olan yetişkinken sanatkar kalabilmektir.” Pablo Picasso
* “Sanat, bize hakikati bildiren bir yalandır.” Pablo Picasso
* “Sanat, görüneni tekrarlamaz; görünür kılar.” Paul Klee
* “Sanat Eğitimi, biçim oluşturan düşünme etkinliğidir. Sanat ve eğitim, düşünmeye dayanmalıdır.” Paul Klee
* “Yoksullardan uzaklaşınca sanat, yoksullaşmıştır.” Romain Rolland
* “Sanat şiddeti ortadan kaldırmalıdır, yalnız o yapabilir bu işi.” Rousseau
* “Sanatlar, hürriyet tarafından emzirilince büyürler.” Schiller
* “Sanat düzendir.” Seurat
* “Din ve sanat için kaynak gökyüzüdür.” Tevfik el-Hakim
* “Sanat, sanat içindir.” Victor Cousin
* “Tüm sanatlar kardeştir, hepsi de ötekilerin ışığı altında ilerler.” Voltaire
* “Sanat; tecrübe de değildir, türev de o, bilinmezle irtibat kurar.” Willi Baumeister
* “Sanat halk tarafından, halk için ve hem yapana hem de muhatap olana zevk veren bir şey olmalıdır.” W. Morris