DEMET İLCE / MUHABİR
Kendinizi kötü hissettiğinizde ve tipik neşelenmeleriniz için zamanınız olmadığında, kendinizi mutluluğa kandırmak için sahte bir gülümsemeyle ilgili klasik tavsiyeyi uygulayabilirsiniz.
Ama gülümsemeye zorlamak gerçekten sizi neşelendirebilir mi?
Penn State'de biyodavranışsal sağlık alanında yardımcı öğretim profesörü olan Marie Cross, bu sorunun bilim adamları arasında tartışmalı olduğunu söyledi. Ancak son birkaç yılda yapılan araştırmalar onun söylediği şeyin net bir cevap olduğunu ortaya çıkardı:
En azından laboratuvar ortamında kendinizi gülümsetmek ruh halinizi iyileştirebilir.
Psikolojik Bülten dergisinde 2019 yılında yayınlanan bir meta-analiz, sırıtmanın yalnızca mutluluğu artırmakla kalmayıp aynı zamanda onu yarattığını da ortaya çıkardı.
Stanford Üniversitesi'nde duyguları araştıran ve çalışmanın baş yazarı olan araştırma bilimcisi Nicholas Coles, "Bu, bir köpek yavrusu resmine bakarken gülümsemek ile boş bir duvara bakarken gülümsemek arasındaki farka benziyor. Görünüşe göre gülümsemeler yalnızca yavru köpekler hakkında ne kadar mutlu olduğunuzu artırmakla kalmıyor, aynı zamanda mutlu hissetmek için gerçek bir nedeninizin olmadığı, nötr bir bağlamda da mutlu hissetmenizi sağlıyor." dedi.
Ancak Coles, meta-analiz bulgularının güçlü olmadığını, çünkü çoğunlukla eski, şüpheli araştırmalara dayandığını söyledi. "Meta-analizde bok içeri, bok dışarı diye bir benzetme var. Ve ne yazık ki, önceki kanıtların berbat olup olmadığını bilmiyorsunuz" dedi, çünkü onu bulan bilim adamlarıyla konuşamazsınız.
Dahası, Perspectives on Psychological Science dergisinde 2016 yılında yayınlanan yüksek kaliteli bir makale, ufuk açıcı bir çalışmanın bulgularını kopyalamayı başaramadığında çelişkili bir sonuca ulaştı.
Bu iki faktöre dayanarak Coles, kendi incelemesinin bulgularına tamamen ikna olmadı. Böylece, konu hakkında farklı bakış açılarına sahip uluslararası bir araştırmacı ekibini bir araya getirdi ve The Many Smiles Collaboration adını verdi. 2022'de Nature Human Behavior'da yayınlanan ve 19 ülkeden 3.800'den fazla katılımcıyı inceleyen bir çalışma tasarladılar.
Araştırma için araştırmacılar katılımcılardan üç farklı şekilde gülümsemelerini istediler: gülümseyen bir kişinin fotoğrafına bakıp onun ifadesini kopyalayarak, nasıl gülümseyeceğine dair kas bazında talimatlar uygulayarak veya ellerinde bir kalem tutarak. Bazıları yavru köpekler gibi pozitif görüntülere gülümseyerek baktı, bazıları ise bakmadı.
İlk iki yöntemle katılımcıların olumlu bir tabloya bakıp bakmamasına bakılmaksızın mutluluk arttı, ancak ağızda kalem yöntemiyle sonuçlar belirsizdi. Ancak genel olarak çalışma, sahte bir sırıtış yapmanın insanların daha mutlu olduğunu bildirdiğini açıkça ortaya koydu.
Yüz ifadelerinin duyguları etkileyebileceği fikri, yüz geri bildirimi hipotezi olarak bilinir. Bu sadece gülümserken geçerli değildir; Örneğin kaşlarını çatmak, Coles'un meta-analizinde de görüldüğü gibi insanların daha öfkeli hissetmesine neden olabiliyor. Kasların kasılması gibi diğer bedensel deneyimler, duyusal motor geribildirimi olarak adlandırılan benzer türde bir kişinin daha gergin hissetmesine neden olabilir.
Ancak bunun beyinde tam olarak nasıl gerçekleştiği belirsizdir. Coles, bazı uzmanların gülümseme gibi bir ifade sergilemenin, mutlulukla ilişkili spesifik bir sinir yolunu tetiklediğini ve bunun "tam gelişmiş bir bedensel tepki yarattığını" düşündüğünü ve beynin bu tepkiyi mutluluk olarak yorumladığını söyledi. Ancak bu fikrin oldukça tartışmalı olduğunu ekledi. Diğerleri ise beynin gülümsemeyi mutlu olduğunuza dair bir ipucu olarak yorumladığını öne sürüyor. Ek teoriler arasında, Kişilik ve Sosyal Psikoloji Dergisi'nde 2022 yılında yapılan bir araştırmaya göre, yüz geri bildiriminin diğer duygusal bilgileri nasıl işlediğinizi etkilediği veya insanların belirli bir ifade ve duyguyla ilişkili anıları düşünmesini sağladığı yer alıyor.
Ne yazık ki uzmanlar sonuçların laboratuvardan gerçek dünyaya aktarılıp aktarılmayacağından emin değil çünkü gerçek hayatta beyninize laboratuvarda olduğundan çok daha fazla girdi var. Cross, yüzünüz beyninize mutlu olduğunuzu söylüyor ancak diğer her şey mutlu olmadığınızı söylüyorsa, gülümsemenin duygularınızı etkilemeyebileceğini söyledi. Ancak şunu ekledi:
"Ruh halinizi etkileyip etkilemediğini görmek için gün içinde birkaç kez gülümsemenin kesinlikle zarar vereceğini düşünmüyorum."