Hüseyin Türkoğlu / Diriliş Postası
İsraf haddi aşma; ölçüsüz, lüzumsuz ve bilinçsiz harcamak, saçıp savurmak anlamına gelir. Genel olarak “gereksiz harcama, ihtiyaçtan fazlasını kullanma”yı ifade eder ve yüce dinimiz israfı yasaklamıştır.
Bir ayetikerimede Cenabıhak mealen “Ey Âdemoğulları! Her namaz kılacağınızda güzelce giyinin, yiyin, için fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez.” (A’raf, 31) buyuruyor.
Diğer iki ayette ise “Yine o iyi kullar, harcama yaptıkları zaman ne saçıp savururlar ne de cimrilik ederler; harcamaları bu ikisi arasında makul bir dengeye göre olur.” (Furkan, 67) ve “Eli sıkı olma, ölçüsüzce eli açık da olma; sonra kınanacak, kendi kendine hayıflanacak duruma düşersin!” (İsrâ, 29) buyuruluyor.
- GÜNÜN AYETİ
Azabıma dilediğimi uğratırım, rahmetim ise her şeyi kuşatmıştır; ayrıca rahmetimi Allah korkusu taşıyanlara, zekâtı verenlere ve ayetlerimize inananlara yazacağım. (A’RAF, 156)
HADİSLER DE YASAKLIYOR
Peygamber Efendimiz de (sav) bir hadisişeriflerinde “Abdestinizi dere kenarında alıyor olsanız bile suyu israf etmeyiniz.” (İbn-i Mâce) buyurmuşlardır. İslam Peygamber’i bir başka hadislerinde ise “… Allah dedikodu etmeyi, (anlamsız) çok soru sormayı ve malı israf etmeyi sizin için hoş karşılamamıştır.” (Buhâri) buyurarak israftan uzak durmamızı tembih etmiştir. Allahu Teala’nın rahmetini sağanak sağanak yağdırdığı kutlu ayda çok daha dikkatli olmamız gerekmektedir. Zira belki de günümüzde en fazla israf edilen şey “zaman” ile birlikte “gıda”dır. Dolayısıyla doya doya idrak ettiğimiz Ramazan’da hem zaman hem de gıda israfına karşı çok daha dikkatli olmalıyız. Zamanımızı ağırlıklı olarak dua ve ibadetle geçirmeli, ihtiyacımız ya da ikramımız kadar yiyecek hazırlamalı, ekmek almalı; insanların açlık imtihanı verdiği bir dönemde gıda israfına sebebiyet vermemeliyiz.
- GÜNÜN HADİSİ
Ameller niyetlere göre değerlendirilir. Herkes için ancak niyet ettiği şey vardır. (BUHÂRİ)
15 EKMEKTEN BİRİ İSRAF OLUYOR
İstatistiklere göre günde yaklaşık 100 milyon ekmeğin üretildiği Türkiye’de bu rakamın yaklaşık 6 milyonunun çöpe gittiği belirtiliyor. Bu neredeyse üretilen ekmeğin 15 tanesinden birini oluşturuyor ve neresinden bakarsanız bakın dehşet verici bir sonuçtur. Bir ekmeği ortalama 10 TL’den hesap edersek günlük sadece ekmek israfının faturası en az 60 milyon lira demektir. Diğer gıda ürünlerini de buna dâhil edersek fatura katbekat artacaktır.
- GÜNÜN DUASI
Ey Allah’ım, sen her şeye kadirsin. Her şeyi kuşatan rahmetinin hakkı için beni af ve mağfiret et. Hastalarımıza şifa ihsan et, sen bizi bağışladığın kullarının arasına dâhil eyle!
RAKAMLAR ÜRKÜTÜCÜ
Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre yıllara göre değişmekle birlikte ortalama her yıl dünyada üretilen 4 milyon ton gıdanın yaklaşık üçte biri çöpe gidiyor. Bu miktarın para olarak karşılığı ise yaklaşık 1 trilyon dolar. Ülkemizin 2023 yılındaki toplam ihracatı 256 milyar dolar oldu. Yani dünya genelinde yapılan gıda israfı, Türkiye’nin toplam ihracatının dört katını buluyor. Dolayısıyla bu konuda bireysel ve toplumsal olarak çok daha dikkatli olmalı ve dinimizin yasakladığı savurganlığı terk etmeliyiz.
...
Baklava Alayı
Osmanlı Devleti’nde Ramazan ayına mahsus önemli törenlerden birisi de sarayda icra edilen Baklava Alayı’dır. Baklava Alayı, Ramazan’ın 15’inci gününde padişahın yeniçerilere baklava ikramı şeklinde gerçekleştiriliyordu. Oruç ayının ortasına gelindiğinde ‘tatlıların sultanı ve sultanların tatlısı’ olan baklava yeniçerilere ikram edilmek üzere Matbah-ı Amire denilen saray mutfağında hazırlanırdı. Her 10 nefere bir tepsi olarak hazırlanan baklava sinileri, bohçalanmış olarak mutfak önüne dizilirdi.
YENİÇERİLER AFİYETLE YERDİ
Sinilerin ilkini silahtar ağa ve maiyeti, bir numaralı yeniçeri olan padişah adına teslim aldıktan sonra, diğer ortalardan gelen ikişer yeniçeri de birer siniyi alır ve alay, şaşalı bir yürüyüş merasimi ile halkın coşkulu tezahüratları arasında kışlalarına yürürlerdi. Büyük bir görsel şölen şeklinde yapılan törenin ardından yeniçeriler, aldıkları baklava tepsilerini kışlalarına götürerek afiyetle yerdi.
...
Misvak orucu bozar mı?
Misvak kullanmak ve macunsuz diş fırçalamak orucu bozmaz. Diş macunu kullanılacaksa macunun veya suyun boğaza kaçması hâlinde oruç bozulur. Orucun bozulma ihtimali dikkate alınarak dişlerin imsaktan önce veya iftardan sonra fırçalanması, oruçluyken fırçalanacaksa da macun kullanılmaması uygun olur.
...
Diş kirası nedir?
Diş kirası, eskiden zenginlerin iftara çağırdığı fakirlere verdikleri para ve hediye için kullanılan bir deyimdir. Ramazan ayına özel bir önemin verildiği Osmanlı Devleti’nde güzel bir gelenek olarak; üst düzey yöneticiler, zenginler saray ve konaklarında her akşam iftar yemeği veriyordu. Bu iftarlarda ağırlanan misafirlere de yemekten sonra, davete icabetlerine bir teşekkür olarak ‘diş kirası’ adıyla para ve çeşitli hediyeler dağıtılırdı.