Pazartesi günü Havana büyük ölçüde felç olmuş durumdayken, ada genelinde dördüncü gece de devam eden büyük elektrik kesintileri yaşandı. Bu durum, başkentteki Santos Suárez ve merkezi Havana gibi kentsel bölgelerde birkaç düzinelik protestoları tetikledi.
Bazı vatandaşlar tencere ve tavalarla sokaklarda ses çıkarırken, bazıları ise balkonlarından gösteri yaptı. Su kesintisi nedeniyle zor durumda olan protestocular, çöplerle yolları kapattı. "Ülke tamamen durmuş durumda," diyen 55 yaşındaki ev hanımı Mayde Quiñones, bu durumun özellikle yaşlılar için büyük bir sorun olduğunu dile getirdi.
Ticaret Ambargosu mu, Kötü Yönetim mi Suçlu?
Küba hükümeti sivil itaatsizliğe karşı sert bir tutum sergilerken, Devlet Başkanı Miguel Díaz-Canel Pazar günü yaptığı televizyon konuşmasında, "Herhangi bir vandalizme veya halkın huzurunu bozacak hiçbir şeye izin vermeyeceğiz," diyerek uyarıda bulundu.
Ülke genelinde süren elektrik kesintisi, Perşembe akşamı yaşanan büyük bir arızanın ardından geldi. Bu enerji sorunları, Temmuz 2021'de Küba'nın son 30 yılındaki en büyük protestolarına ve 2022 Ekim ve bu yılın Mart ayındaki yerel protestolara yol açmıştı. Derin ekonomik kriz, yarım milyondan fazla Kübalının ABD'ye göç etmesine, binlercesinin ise Avrupa'ya yönelmesine neden oldu.
Küba hükümeti ve müttefikleri, adadaki ekonomik sorunların 62 yıldır süren ABD ticaret ambargosundan kaynaklandığını savunuyor. Ancak Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, Küba hükümetinin "uzun vadeli ekonomik politika ve kaynak yönetimindeki başarısızlığının, halkın sıkıntılarını artırdığını" ifade etti.
Artan Enerji Talebi ve Eski Altyapı Sorunları
Elektrik Küba'da nispeten ucuz olsa da giderek daha az erişilebilir hale geliyor. Küba hükümeti, 700 megavat üretim yapıldığını ancak talebin en yoğun olduğu dönemlerde 3 gigavatı bulduğunu belirtiyor. Pazartesi öğleden sonra Havana'nın yaklaşık yüzde 80'inin aralıklı olarak elektriğe sahip olduğu söylense de halk buna şüpheyle yaklaşıyor.
Enerji Bakanı Vicente de la O Levy, daha güvenilir elektrik tedarikinin Pazartesi veya Salı sabahına kadar yeniden sağlanmasını umduğunu açıkladı. Ancak okulların en az Perşembe gününe kadar kapalı kalacağı bildirildi.
Bu elektrik kesintisi, 2022'deki Kategori 3 Kasırga Ian'ın ardından Küba'da yaşanan en büyük kesinti olarak değerlendiriliyor. Ian, adanın enerji tesislerine zarar vermiş ve hükümetin bu tesisleri onarması günler sürmüştü.
Küba hükümeti, elektrik talebini azaltmak amacıyla acil durum önlemleri alarak okul ve üniversite derslerini askıya aldı, bazı devlet kurumlarını kapattı ve zorunlu olmayan hizmetleri durdurdu. Yetkililer, küçük ve orta ölçekli şirketlerin ve evlerdeki klima kullanımının artmasının elektrik talebini artırdığını, eskimiş termik santrallerdeki arızalar ve bazı tesislerin işletilmesi için yeterli yakıtın bulunmamasının da durumu kötüleştirdiğini belirtti.
De la O Levy ayrıca, Meksika, Kolombiya, Venezuela ve Rusya gibi ülkelerin Küba'ya yardım teklif ettiğini duyurdu.