Teknoloji, artık günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Akıllı cep telefonları ve online dünya yaşamın vazgeçilmezleri arasında olmaya başlayınca, mobilleşme de iş dünyasının hareket alanı içine girmeye başladı. Hatta çiftçiler dahi kendi ürettiklerini sosyal medya üzerinden satmaya koyuldular. Bunun üzerine birçok sektör bu alana yatırım yapınca bizde halk olarak meyve-sebzeyi bile online sipariş etmeye başladık. Bir anlamda mobil alan iş dünyasının yeni satış kanalı oldu diyebilirim.
Pandemi Online alışverişin önünü açtı.
Son zamanlarda hızla yayılan bu salgın hastalık nedeniyle insanlar evlerinden online alışverişlere ağırlık vermeye başladılar. Mobilleşmenin artması ve sosyal ağların yaygın hale gelmesi online satışların artmasında son derece etkili olsa da bence temelde halkımızı bu satışlara sevk eden, insanların elektronik ticaret yaparken bu salgın hastalık açısından kendilerini güvende hissetmeleridir.
Yani teknoloji güven ile buluşunca online satışlarda artışlar meydana geldi diyebilirim. Özellikle bu sektörün son dönemde büyüme oranlarına baktığımızda bunu daha da iyi görebiliyoruz. Bugüne kadar online ticaretin yüksek ciro kategorileri olan giyim ve elektronik olsa da yeni yeni farklı sektörlerin ve özellikle taze meyve-sebze sektörünün bu dönemde tercihlere eklendiğini görüyoruz. Bu ürünlerin tazeliğini koruyarak gönderim yapabilmek için tüm süreçlerini yeniden gözden geçiren büyük online ticaret firmaları bence bu konuda yeterince iyi mesafe de kat ettiler. Ve böylelikle farklı kategorilerde de cirolarının büyümesini sağladılar.
Online taze meyve-sebze sektörü
Bu durum taze meyve-sebze sektörüne de hareket getirerek internetten satışlarında ciddi artışlar meydana getirdi. Hele pandemi denilen hastalığın ilk döneminde, yasaklardan dolayı pek fazla dışarı çıkamayan halkımız, bu alanda daha öncede çalışmalar yapan yüksek cirolu firmalara siparişleri ile yüklenmiş ve uzun zaman alan teslimatlara bile rıza göstererek ses çıkarmamıştı.
O zamanlarda bu sektörde faaliyet içinde olan firmalar ve vatandaş dahil herkes bundan çok memnun görünüyordu. Ancak zaman ilerledikçe sektörde daha iyi hizmet sunan firmalar arayışına girilmesinin neticesinde internetten taze meyve-sebze ve organik ürün satışı yapan e-ticaret sitelerine gün geçtikçe yenisi eklenmeye başladı. Bu süreçte eve teslimat, tüm dünyada, özellikle de gençler arasında çabuk benimsendi ve artık pek çok marketin bile internetten sipariş verilebilecek bir internet sitesi oluştu.
Artık özel şartlarda paketlenmiş bir şekilde hazırlanmış olan ürünleri şehirlerdeki tüketiciye pratik bir şekilde ulaştıran bu platformlar tahmin edilenin üstünde bir ilgi görüyor. Bu online siteler, tüketicilerin salgın nedeniyle çarşı-pazar koşuşturmasına ihtiyaç bırakmadan en taze ve doğal ürünü doğrudan adresine ulaştırılmasını sağlıyor. Mevsiminde yetiştirilen meyve-sebzeyi üreticiden temin ettikten belki sadece bir gün sonra tüketicinin kapısına kadar getiriyor.
Dünyada online taze meyve-sebze sektörü
Dünyada bu sektörde ciddi atılım yapanların sayısı da her geçen gün artmaya devam ediyor. Amazon birçok ülkede taze meyve-sebze ve manav ürünleri olan bölümünü hizmete açtı, açıyor. Ancak bu ürünleri gün içinde teslim edebilmesi için hızlı teslimat sistemlerini de beraberinde geliştiriyor. Daha önce de ABD’de Amazon, uzun yıllardır İnternet üzerinden zaten meyve-sebze satışını yapıyordu. Taze meyve-sebze sektörünün online ticaret konusu ve online manav konsepti dünyadaki en gelişmiş pazar olan İngiltere’deki tüketiciler için de pek yabancı oldukları bir kavram değil. Uzun yıllardır e-perakendeci olan Ocado ve mağaza perakende zincirleri olan Waitrose ve Tesco bu ülkede İnternet üzerinden taze meyve-sebze satışlarında önemli cirolar elde etmektedir. Hatta Waitrose’un son dönemde geliştirdiği mobil uygulamalar ile tüketicileri için farklı bir tecrübe sağlamayı hedeflediği de bile söylenebilir. Brandband’in yayınladığı verilere göre İngiltere’deki akıllı telefon kullanıcılarının %17’sinin mobil olarak manav ürünlerini satın almaya meyilli olduğu bile görülüyor.
Dijital tarım pazarı kuruluyor
Ülkemizde de Tarım Bakanlığı tarafından geliştirilen bir projede, üreticiden direk tüketiciye ürün satılması hedefleniyor. Tarım ve Orman Bakanlığı gıdada üretimden tüketime tüm zinciri dijital ortama taşıyacak Dijital Tarım Pazarı’nı (DİTAP) devreye soktu. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin de (TOBB) desteklediği Dijital Tarım Pazarı ile tarımın tüm paydaşları tek bir platformda buluşacak. Tarımsal arz ve talebin “dijital pazaryeri” yaklaşımı ve sözleşmeli tarım uygulaması ile buluşmasını sağlayacak olan DİTAP, üreticinin daha fazla gelir elde etmesini, tarım endüstrisinin istediği nitelikte tarımsal ürün bulmasını ve tüketicinin de tarımsal ürünlere daha ucuza ulaşmasını sağlayacak. www.ditap.gov.tr adresi üzerinden DİTAP’ı kullanan tarım sektörü paydaşları bankaların sözleşmeli tarım kapsamında oluşturulan destekleyici kredi paketlerinden de yararlanabilecek.
Ülkemizdeki online taze meyve-sebze sektörü
Türkiye pazarındaki taze meyve-sebze sektörünü, online ticaret açısından incelediğimizde, diğer ülkelere göre pek de kötü olmadığımız anlaşılmaktadır. Avrupa çapındaki en güncel araştırma olan Consumer Barometer’in verilerine göre ülkemizdeki bu sektörün durumu oldukça iyi görünmektedir. Bu sektörde şimdiye kadar en iyi hizmeti Migros kangurum vermekteydi. Ancak bu salgın döneminde teslimat sürelerinin biraz uzamasının bazı rahatsızlıklar oluşturmuş olabileceğini düşünüyorum. Yine yakınlarda sektöre Carrefour’da giriş yaparak ciddi yatırım yapmaya başladı. Son olarak zincir marketlerden bir kaçı da bu sektörde online satış kanalları oluşturmaya başladı. Ancak ben taze meyve-sebze sektöründe hal tecrübesi olan ve bizzat üretici firmaların daha başarılı olacağına inanıyorum.
Sektörde üretici olan ve online satış kanalı kuran “Greenada”
Emtar Gıda Tarım Ürünleri Şirket bünyesinde olan Greenada, yenilikçi, kaliteli ve sağlıklı üretim anlayışı ile yüzde yüz yerli sermayeli olarak Mesut Türk tarafından 2007 yılında kurulmuştur. Sağlıklı, teknolojik ve sürdürülebilir tarım modelleri ile kurulan firma, ARGE sonunda en iyi performansı alacaklarına inandıkları Antalya, Burdur ve Beypazarı bölgelerinde yıl genelinde kesintisiz olarak üretim yapmaktadır. Sebzeler, meyveler, taze baharatlar, Ege otları, yapraklanmış yeşillikler, Akdeniz marulları, hazır salatalar, yenilebilir çiçekler, saksı baharatları başta olmak üzere toplam 170 çeşit ürünü hasat eden Greeanada, gıda mühendisleri tarafından kalite kontrolleri yapılan ürünlerin paketleme işlemlerini de kendileri yapmaktadır.
Özetle, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bizlere taze ve semt pazarına yakın fiyata meyve-sebzeleri ulaştıran iyi markalar var. Hepsi de, elimizle seçerek aldığımız ürünlerden çok daha kaliteli, paketlenmiş ve kapıya kadar da getiriyorlar. Üstelik bu markalar, müşterilerine organik ve sağlıklı ürünler sunmakla birlikte, aynı zamanda sürdürülebilir tarıma da katkı yapıyorlar. Neden semt pazarından aldığımız Meyve-sebzeyi online almayalım ki?