Demet İlce / Özel Haber
Sıcak ve kurak bir mevsim geçirdiğimiz şu günlerde, küresel ısınmanın yarattığı ve yaratmakta olacağı tehlikeler vatandaşları korkutuyor. Özellikle İstanbul’daki barajların doluluk oranının %30’un altına düşmüş olması, su sıkıntısı yaşanacağı konusunda endişeler uyandırıyor. İSKİ, su tüketimi tasarrufu konusunda vatandaşları uyarmaya devam ederken, bahçe ve peyzaj sulama aboneliklerini geçici olarak durdurma kararı almış olması ise tehlikenin boyutunu gösteriyor. Ayrıca baraj doluluk oranlarında ki ciddi düşüş nedeniyle; İSKİ tarafından İstanbul genelinde dairelere gelen su basınçları azaltıldığı ve Bahçe Sulama Abonelikleri Yönetim Kurulu Kararı nedeniyle, İstanbul genelinde tüm site yönetimlerine ait sayaçlarda kısıtlamalara gidildiği öğrenildi.
İSKİ, “Alibeyköy ile Terkos Barajı'yla kışı çıkartacak kadar suyumuz mevcut” açıklamasını yaparak vatandaşın içini rahatlattı fakat bu küresel iklim değişikliğinin yakın zamanda İstanbul’daki vatandaşlara yansımasının nasıl olacağı da merak ediliyor. İstanbullu vatandaşlara İSKİ’den havuz suyu kısıtlaması yapılacağı konusunda bilgilendirme mesajları gönderdiği belirlendi. İklim ve Enerji Uzmanı Önder Algedik, İSKİ’nin aldığı önlemlere karşılık “Böyle bir iklim değişikliği yaşanıyorken, suyu değil, inşaat ve otomotiv sektöründe su kullanımını konuşmamız lazım” dedi.
İSKİ’DEN VATANDAŞLARA “HAVUZ KAPATILACAKTIR” BİLDİRİMİ
16 milyondan fazla nüfusa sahip bir metropol olan İstanbul’da, su ihtiyacını karşılayacak olan barajların yalnızca ortalama %27.88 oranında dolu olması endişe uyandırıyor. İSKİ’nin sitelere sulama konusunda bildirimler de yaptığı söyleniyor. İSKİ’nin “Baraj doluluk oranlarında ki ciddi düşüş nedeniyle; İSKİ tarafından İstanbul genelinde dairelere gelen su basınçları azaltılmıştır. Ayrıca ekte paylaştığım genelge nedeniyle yine İstanbul genelinde tüm site yönetimlerine ait sayaçlarda kısıtlamalara gidilmiştir.
Havuzun denge deposu da kapatılan sayaçlardan beslendiği için ve havuzun genel temizliği yine aynı kapatılan sayaçtan yapıldığı için; 4 Eylül Pazartesi günü itibariyle havuz kapatılacaktır. Kısıtlamalarda süre belirtilmediği için; bahçe sulama sisteminin çalışmaması nedeniyle peyzaj alanında kuruma ve solmalar yaşanabilir. Bu sebeple bahçede çimlere basmamaya, yeşil alanı korumaya ve bahçe yıkanmayacağı için de temiz tutmaya ekstra özen ve hassasiyet göstermeliyiz. Lütfen çocukları ebeveynler olarak bu konuda uyaralım.” şeklinde vatandaşları uyarıcı bildirimler ilettiği de ortaya çıktı.
“İNŞAAT VE OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE SU KULLANIMINI KONUŞMAMIZ LAZIM”
Diriliş Postası’na İstanbul’daki su sorunu ile ilgili değerlendirmelerde bulunan İklim ve Enerji Uzmanı Önder Algedik, gündemde iklim değişikliği varken yanlış noktaya ayak basıldığına dikkat çekti. Algedik, “Suyu değil, inşaat ve otomotiv sektöründe su kullanımını konuşmamız lazım” dedi. İSKİ’nin aldığı önlemleri yorumlayan Algedik, İngiltere’de her yıl belediyelerin de su kısıtlamasına gittiğini ve oto yıkamacılarda su kullanımının yasaklandığını belirterek, bunun Türkiye’de de uygulanması gerektiğine dikkat çekti.
“KIŞI ÇIKARTACAK KADAR SU VAR” DENİLDİ
Gündemden düşmeyen su sorunu ile ilgili İSKİ, Alibeyköy ile Terkos Barajı'yla kışı çıkartacak kadar suyumuzun mevcut olduğunu açıkladı. İSKİ’ye göre; Melen Çayı projesinin hayatımıza girmesi halinde yaklaşık 300- 400 milyon m3 suyumuz olacaktı. Böylelikle doluluk oranımız %50'lerin %60'ların altına düşmeyecekti. Her yıl Istırancalar’dan 100 milyon m3 su tahsil ediliyordu fakat bu sene bu oran 50 milyon m3’e düştü. Yani şu an Alibeyköy Barajı'ndan 50 bin m3lük su alınıyor. Bu yeterli. Alibeyköy Barajı son derece uygun, görevini yapıyor.
2053 MASTER PLANI OLUŞTURULDU
İSKİ Genel Müdürlüğü tarafından 2053 yılına kadar İstanbul’da yeterli su, atık su ve yağmur suyu hizmetlerinin sürdürülebilir bir şekilde yürütülmesi için “İçme suyu ve Kanalizasyon Master Planı” oluşturuldu. Peki bu plan neleri içeriyor?
Söz konusu plana göre; 2053 yılına kadar su arzında yüzde 50 kapasite artışı yapılacak. 91 içme suyu deposu, 101 pompa grubu, 591 km içme suyu iletim hattı inşa edilecek.
26 BİN SAYFALIK 89 AYRI RAPOR HAZIRLANDI
İSKİ’den aktarılana göre; plan çalışmalarında çeşitli branşlardaki 34 üst düzey akademik uzman, 17 uluslararası uzman, 163 yerel uzman, farkı disiplinlerde 19 uzman idare personeli görev aldı. Toplam 7 çalıştay, 200’e yakın üst yönetim toplantısı, 1000’e yakın teknik toplantı, yurt içi ve yurt dışı saha/kurum incelemeleri ve eğitimler düzenlendi. Bu çalışmaların sonucunda yaklaşık 26.000 sayfadan oluşan farklı konulardaki planlamalara ışık tutan her biri bağımsız bir proje ağırlığında olan, 89 ayrı rapor hazırlandı.
23 Ağustos’ta İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, İSKİ Genel Müdürü Şafak Başa, İSKİ Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Prof. Dr. Tuğba Ölmez Hancı’nın katılımı ile planın tanıtım toplantısı gerçekleşti. İmamoğlu toplantıda, “İSKİ İçme Suyu ve Kanalizasyon Master Planı 2053 yılına kadar İstanbul’da hizmetlerin doğru yürütülmesi için gerekli şartları ortaya koyuyor. İBB olarak bu planı uygulamaya söz veriyoruz, hemşehrilerimizi de dikkatli olmaya, bizi denetlemeye çağırıyoruz.” açıklamasını yaptı.
İçme suyu ve Kanalizasyon Master Planı’nda;
-2053 hedef yılına göre İstanbul’un nüfus ve su ihtiyacı senaryoları çalışıldı. Yüksek nüfus büyümesi ve yüksek su ihtiyacı senaryolarına göre gerekli su kaynakları belirlendi.
-Mevcut 17 adet su kaynağı tesisi, 21 adet potansiyel su kaynağı tesisi, planlanan 7 su kaynağı tesisi hidrolik model destekli incelendi. Bunun sonucunda Melen Barajı yapılması durumunda İstanbul’un ek su kaynağına ihtiyacı olmadığı görülmesine rağmen, iklim değişikliği etkilerinden dolayı oluşabilecek yağış azalması senaryolarına göre yapılması gereken tesisler belirlendi.
- Mevcut su dağıtım sistemi elemanlarından 149 adet içmesuyu deposu, 157 adet içmesuyu terfi merkezi, 2.847 km içmesuyu iletim hattı hidrolik model destekli olarak incelendi. Çalışmalar sonucunda kesintisiz su temininin sağlanması ve terfi ile beslenen alanların cazibeli sisteme dönüştürülmesi amacıyla 91 adet içmesuyu deposu, 101 adet pompa grubu, 591 km içmesuyu iletim hattı planlandı.
- Tüm mevcut ham su kaynakları için 2013-2020 yılları arasında 160 parametre için su kalitesi değerlendirmesi yapıldı. Potansiyel su kaynakları için 18 noktadan 12 ay boyunca alınan numunelerden 50 adet parametrenin analizi ve su kalitesi değerlendirmesi yapıldı.
- Mevcut 21 adet içmesuyu arıtma tesisi incelendi, mevcut 8 adet içmesuyu arıtma tesisi için ilave üniteler planlandı. 5 adet konvansiyonel içmesuyu arıtma tesisi ve 2 adet deniz suyu arıtma tesisi planlandı.
- 26 adet atık su toplama havzası, 2.000 km atıksu kolektör hattı ve 41 adet atıksu terfi merkezi hidrolik model destekli olarak incelendi
- Atıksu toplama sistemleri için 55 adet proje geliştirildi. 623 km yeni atıksu kolektör hattı önerildi.
- 90 adet mevcut evsel atıksu arıtma tesisi incelendi, iyileştirme önerileri hazırlandı.
- 10 adet yeni orta-büyük ölçekli (İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi) İBAAT, 7 adet orta-büyük ölçekli İBAAT’ın kapasite artışı, 6 adet ön arıtma tesisinin ileri teknolojilerle BAT/İBAAT’a dönüşümü planlandı.
- 71 adet yeni kırsal İBAAT planlandı. 62 adet mevcut kırsal AAT’nin kapasite artışı/ İBAAT’a dönüşümü planlandı.
- Avrupa ve Asya yakasında iki adet çamur yakma tesisi planlandı.
- 55.950 adet kolektör alt havzası hidrolik model destekli olarak incelendi.
- 2.190 km mevcut kolektör derelerle entegre bir şekilde modellendi. 410 km mevcut kolektör için iyileştirme ve 522 adet ekolojik çözümler içeren sürdürülebilir Kentsel Drenaj Sistemi yapısı önerildi.
- 103 km yeni kolektör güzergahı önerildi.
- Tüm İstanbul’da Yağmursuyu Hatları, vadi tabanları ve dereler için havzalar ve özellikleri belirlendi.
- 2.772 adet dere için 5.247 km dere envanteri oluşturuldu.
- Dere – Yağmursuyu entegre çözümü ve modellemesi yapılarak taşkın tehlike ve risk haritaları oluşturuldu. 102 alt havza için 1.822 km derede uygulama yapılması önerildi.
-İSKİ Taşkın Tahmin ve Erken Uyarı Sistemi’nin (İTEUS) kurulması için gerekli teknik altyapı oluşturuldu.