Dünya

NASA'nın ay eğitimlerine ev sahipliği yapan İzlanda'nın az bilinen tarihi

İzlanda, nesiller boyu astronot eğitim misyonlarına ev sahipliği yaptı. Peki bu Arktik ada ülkesini Ay araştırmaları için bu kadar kritik kılan ne?

Abone Ol

Bu yaz, altı astronot adayı, bitki örtüsünden yoksun sonsuz gri ve siyah tortularla kaplı bir araziyi yürüyerek keşfettiler. Ay yüzeyiyle kolayca karıştırılabilecek bu manzara, aslında İzlanda'nın Vatnajökull Milli Parkı’ydı. ABD Uzay Ajansı (NASA)’nın en son astronot eğitim misyonu burada tamamlandı.

NASA ve Kanada Uzay Ajansı’ndan (CSA) Artemis II ekibi, jeologlarla birlikte volkanik kaya örnekleri toplamak, yön bulma becerilerini geliştirmek ve gelecekteki eğitim yerlerini belirlemek için bu Kuzey Avrupa adasında eğitim aldı. ABD, 2020'lerin sonuna kadar bir insan mürettebatını Ay'a indirmeyi hedefliyor ve İzlanda, tıpkı Apollo görevlerinde olduğu gibi, bu hedefe ulaşmada önemli bir rol oynayacak.

‘Uzayda Yaşıyor Gibi’

Ay’ın yüzeyi, Dünya’ya benzer şekilde birkaç farklı tabakadan oluşuyor. NASA’ya göre, Ay’ın metalik çekirdeği, soğumuş magma ve yoğun minerallerden oluşan 1.350 km kalınlığındaki bir örtüyle korunuyor. Bu tabakaların üzerinde ise yaklaşık 50 km kalınlığında, daha hafif minerallerden oluşan bir Ay kabuğu bulunuyor.

İzlanda’daki Vatnajökull Milli Parkı da benzer özelliklere sahip: bazalt kaya ve soğumuş magmanın oluşturduğu kraterler. Parkın baş korucusu Helga Hvanndal Björnsdóttir, astronotların bu bölgeyi çok "yaşamsız ve ıssız" bulduğunu belirtiyor. Ona göre bu bölge, astronotlar için "uzayda yaşamak gibi."

İzlanda'nın Eğitim Geleneği

NASA'nın 1960'lardan beri İzlanda'yı astronot eğitimi için kullandığı biliniyor. Húsavík’teki İzlanda Keşif Müzesi’nin kurucusu Orlygur Hnefill Örlygsson, bu bilinmeyen tarih parçasını korumak amacıyla müzeyi kurdu. 1963’te NASA’nın seçtiği Apollo astronotlarının çoğu, jeoloji derslerine olan ilgilerini kaybettiklerinde İzlanda’ya iki saha gezisi düzenlendi. Burada, astronotlar Ay yüzeyinde karşılaşacakları farklı kayaların kimyasal yapısını öğrenme fırsatı buldular.

Artemis II’nin Yolu

Bu yaz İzlanda’ya giden astronotlar, NASA’nın uzun vadeli hedefi olan Ay’a insan göndermeye bir adım daha yaklaşıyorlar. Dört astronot, 10 gün boyunca Ay’ın uzak tarafının 7.400 kilometre ötesine seyahat edecek. 2025'te fırlatılması planlanan Artemis II misyonu, ilk kadın, ilk beyaz olmayan kişi ve ilk uluslararası astronotun Ay'a iniş yapacağı Artemis III için de yolu açacak.