Marmara Bölgesi’nin en büyük tatlı su gölü ve Türkiye’nin beşinci büyük doğal gölü olan İznik Gölü, son yıllarda ciddi bir su kaybıyla karşı karşıya. Yaklaşık 300 kilometrekarelik alana yayılan gölde, tarımsal sulama ve kuraklık kaynaklı su çekilmeleri, balıkçılığı ve çevre düzenini olumsuz etkiledi.
İskelenin Çehresi Değişti
Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından 2015-2018 yıllarında işletilen "Akşemseddin" adlı yolcu gemisinin yanaştığı Orhangazi İskelesi, su seviyesinin metrelerce çekilmesi nedeniyle artık karada kaldı. Gemi seferlerinin yapıldığı dönem ile iskelenin bugünkü hali arasındaki büyük fark, göldeki değişimin boyutunu gözler önüne seriyor.
Tarihi Bazilika Ortaya Çıktı
Su çekilmesinin bir diğer etkisi ise 1600 yıllık Aziz Neophytos’a ait olduğu düşünülen batık bazilikanın büyük bir kısmının su yüzeyine çıkması oldu. Eskiden havadan yapılan çekimlerle görülebilen bazilika kalıntıları, artık kıyıdan yürüyerek görülebiliyor.
Uzmanlar Uyarıyor
Orhangazi Ziraat Odası Başkanı Dinçer Dimrit, göldeki çekilmenin önüne geçmek için "vahşi sulama" yönteminin terk edilmesi gerektiğini söyledi. Dimrit, “Bu yıl çekilme daha fazla oldu. Çocukluğumda gölün kenarına kadar su çıkardı, şimdi 150 metre içeride. Göl hepimizin, birlikte korumalıyız” dedi.
Balıkçılar da göldeki su seviyesindeki düşüşten şikayetçi. Orhangazi Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Zelkif Bektaş, gölde eskiden yıllık 1000 ton gümüş balığı avlanırken bu yıl bu rakamın 78 tona kadar düştüğünü belirtti.
Kuraklık Etkisini Artırıyor
Uzmanlar, bölgede son yıllarda kar ve yağış miktarının azaldığını vurguluyor. 2015 yılında İznik’te 2,5 metre kar ölçüldüğünü söyleyen emekli memur Ömer Bülbül, “O tarihten beri doğru düzgün kar yağmıyor. Eskiden göl suyu iskelelere kadar gelirdi, şimdi özel tekneler bile karaya oturuyor” dedi.
Çözüm Arayışları
İznik Gölü’ndeki su çekilmesine karşı uzmanlar, su tasarrufu ve modern sulama tekniklerine geçilmesi gerektiğini savunuyor. Dimrit ve diğer yetkililer, gölün korunması için daha etkili adımlar atılması gerektiğini belirtiyor. Ancak gölün su seviyesinin ne kadar daha düşeceği, alınacak önlemlere bağlı olacak gibi görünüyor.