Geçtiğimiz hafta birkaç kendini bilmez sözde sebepler nedeniyle gösteri kalkışmasında bulunduğu basınımızda yer aldı. Göstericilerin gözaltına alınması, akıllara izinsiz gösteri suç mudur sorusunu getirdi.
Yasa koyucu tarafından herkesin önceden izin almaksızın bildirim suretiyle, silahsız ve saldırısız olarak kanunların suç saymadığı belirli amaçlarla toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahip olduğu düzenlenmiştir.
Kanun; toplantı ve gösterilerin düzenlenmesine ilişkin koşulların yanında toplantıların ertelenme ve yasaklanma şartlarını ve kanuna aykırı toplantı halinde ceza hükümlerini düzenlemiştir. Buna göre milli güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlakın korunması, başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması amaçlarıyla vali veya kaymakamlar toplantı yapılmasını erteleyebileceği gibi suç işleneceğine dair açık ve yakın tehlike mevcut olması halinde yasaklama kararı da verebilecektir.
Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenlemek için mülki idare amirine bildirimde bulunma şartı mevcuttur. Bildirim yükümlülüğü uyulmaması halinde kanuna aykırı toplantı söz konusudur.
2911 sayılı kanunun 23. Maddesinin 2. fıkrası uyarınca, toplantı ve gösteri yürüyüşünde ateşli silahlar, aletler, yüz kapatma vb. yöntemlere başvurulması halinde toplantı veya yürüyüş kanuna aykırı toplantı haline gelmektedir. Kanuna aykırı toplantıya katılanların ihtara rağmen dağılmaması, zor kullanarak direnmesi suç sayılmaktadır.
Kanuna aykırı toplantı veya gösteri yürüyüşleri düzenleyen veya yönetenlerle bunların hareketlerine katılanlar, bir yıl altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Güvenlik kuvvetlerine veya toplantı veya yürüyüş safahatının teknik araç ve gereçlerle tespit için görevlendirilenlere bu görevlerini yaptıkları sırada cebir ve şiddet veya tehdit veya nüfuz ve müessir kuvvet sarf etmek suretiyle mani olanlar hakkında, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası hükmolunur.
Dağılmamakta Israr ve Direnme
Kanuna aykırı toplantı veya gösteri yürüyüşlerine katılanlar, ihtara ve zor kullanmaya rağmen dağılmamakta ısrar ederlerse, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
İhtara ve zor kullanmaya rağmen kolluk görevlilerine karşı cebir veya tehdit kullanılarak direnilmesi halinde, görevi yaptırmamak için direnme suçundan dolayı da cezaya hükmolunur.
Yapılmakta olan bir toplantı veya yürüyüşe katılan bir kişi, bu toplantının yasal olup olmadığını bilemez. Toplantı veya yürüyüşün yasaya aykırı olduğu idari otoritenin uyarısı ile ortaya çıkar. Ancak bu uyarıdan sonra, katılan eylemine devam ederse bu eylemi suç oluşturur.
Yasa koyucu tarafından izinsiz gösteri yapılması bildirim suretiyle mümkünken amacı dışına çıkan milli güvenliği tehdit eden kamu düzenini bozan her türlü gösteri yürüyüş yasak olduğu gibi tertip eden katılan da suçludur.
Son söz: Uğraşmayın bu milletle. 7 yıl önceki senaryo ile artık film çekilmez