İŞKUR’un engelli bireyler için sağladığı iş imkânlarından faydalanmak için öncelikle engelli kaydı yaptırılması gerekir. İŞKUR engelli statüsünde kayıt yapmak için engel durumuna göre tüm vücut fonksiyon kayıplarının en az %40’ından yoksun olan ve bu durumu yetkili sağlık kuruluşlarından alacakları rapor ile belgeleyenlerin kayıt yapabileceklerini belirtmiştir. Engelin doğuştan ya da sonradan kaybedilmesi fark etmez. Raporunda çalışamaz ifadesi belirtilen engelliler için engelli kaydı yapılamamaktadır. İŞKUR engelli kaydı yapılan kişilere iş ve meslek danışmanlık hizmeti verilir. Engelli bireye yönelik uygun iş bulunması halinde yerleştirilir veya mesleki niteliklerini artırmak için kurs eğitim programlarına yönlendirilirler.
İnternet Üzerinden İŞKUR Kaydı Nasıl Yapılır?
İnternet üzerinden İŞKUR kayıtları yapılmadan önce alınan Sağlık Kurulu raporu İŞKUR’a getirilerek onaylatılmalıdır Aksi takdirde yapılan başvurular engelli statüsünde değerlendirilmez. Sağlık Kurulu raporu yanında bazı belgeler de başvuru için gerekir. Bu belgeler:
· Nüfus cüzdanı aslı ya da onaylı örneği
· 4 adet fotoğraf
· Öğrenim belgesi
· Kurs bitirme belgeleri (varsa)
Belgelerle İŞKUR’a başvurulduktan sonra engelli kaydı yapılır ve engelli bireye uygun iş bulunması halinde işyerlerine yönlendirilirler. Uygun iş bulunamazsa sıraya alınır ve uygun iş bulunca engelliler haberdar edilirler.
Engelli Sağlık Kurulu Raporu Nasıl Alınır?
Engelli Sağlık Kurulu Raporu bakanlık tarafından yetkilendirilmiş tam teşekküllü hastanelerden alınmaktadır. Sağlık Kurulu raporu almak için gerekli belgeler ise şunlardır:
· T.C kimlik belgesi
· 5 adet vesikalık fotoğraf
· İmzalı onaylı muayene belgesi
· Eğitim alıyorsa eğitim belgesi
· Engellilere özel başvuru form belgesi
Engelli Sağlık Kurulu raporu engelli kaydı için gereken önemli bir belgedir.
İŞKUR Engelliler İçin İş Projeleri
İŞKUR engelli bireylerin daha kolay iş sahibi olabilmeleri için bazı projeler hayata geçirmiştir. Bunların arasında engellilerin kendi işyerlerini kurmalarını sağlamak, iş ve işyerlerine uyumu kolaylaştırmak, destek teknoloji projeleri ve engelli istihdamını artıran projeler mevcuttur. Kendi işini kurmak isteyen engellilerde aranan şartlar:
· İŞKUR’a kayıtlı, 18 yaşını doldurmuş olmalı
· Sağlık kurulu tarafından verilen %40 engelli raporuna sahip olmalı
· Engelli ayrıca iş yerini açmak istediği yerde ikamet etmeli
· Emekli olmamış olmalı ve girişimcilik eğitim sertifikası bulunmalıdır.
· Kendi üzerine kayıtlı herhangi bir iş yeri olmamalı
· Kurmak istediği işle ilgili diploma, sertifika, izin gibi belgelere sahip olunmalıdır.
Ayrıca 18 yaşını doldurmamış engelli bireyler için de mesleki kursiyerlere başvurma imkânı da tanınmıştır. İŞKUR engelli kaydı yapılırken 15 yaşını tamamlamış olması, %40 engelli raporunun olması, örgün eğitim içerisinde bulunmuyor olması aranan bazı şartlardandır.
Engellilerin İşçi Olarak İstihdam Edilmesi
Engelliler işçi olarak da istihdam edilebilmektedirler. Engellilere işveren tarafından iş imkânı sunulması için kanunda belirli düzenlemeler yapılmış ve engelli istihdamı zorunlu tutulmuştur. 4857 sayılı İş Kanununa göre 50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör iş yerlerinde %3 engelli, Kamu işyerlerinde ise %4 engelli işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlü tutulmuştur. Kamu işyerlerinde engellilerin çalıştırılması için EKPSS şartı aranmaktadır. İstihdam edilip edilmediğine dair takip her ay düzenli olarak yapılır. Engelli işçi istihdamı yeterli olmayan işyerleri için internette iş ilanı verilir ve engelli işçi açığı kapatılır. İşverenler yükümlülüğünü yerine getirmezse her ay çalıştırmadığı her engelli için idari para cezası uygulanır. Alınan ceza tutarı da yine engelli bireyin istihdamına yönelik çalışmalarda kullanılmaktadır. İşverenlere, engelli bireylere iş vermeleri hususunda teşvik de verilmektedir. Bu teşvik her bir engelli için sosyal güvenlik primlerinin tamamının hazine tarafından karşılanmasıdır.
