SÜLEYMANİYE (AA) - HEMİN OTHMAN/ EMRAH AKBULAK/ HAYDAR KARAALP - Irak'ın Süleymaniye kentinde tuz işçileri 45 dereceyi aşan kavurucu sıcaklarda yoğun mesai harcıyor.
İnsan sağlığı için hayati öneme sahip tuz, zahmetli ve uzun süren bir mesainin ardından sofralardaki yerini alıyor.
Süleymaniye'nin Sengaw nahiyesine bağlı Hoylin köyündeki su pınarı tuz elde edilen önemli noktalardan biri.
Tuz, bölge halkının geçim kaynaklarından birini oluşturuyor.
Ancak geçmiş dönemde her yıl 1000 ton tuz ürettiklerini söyleyen üreticiler, son yıllarda üretimin yıllık 300 tona kadar düştüğünü belirtiyor.
Tuzun işlenmesi için önce bulunduğu alan temizleniyor ve havuz haline getiriliyor. Sonrasında damıtılmaya bırakılıyor. Suyun buharlaşmasının ardından yüzeyde kalan tuz torbalara doldurulup kamyonlara taşınıyor.
Tuz üretimi için öncelikli olan yağmurun yağması. Yağmur mevsiminin sona ermesiyle birlikte yazın veya sonbaharda tuz üretimine geçiliyor.
- "45 derece sıcakta çalışıyoruz"
Hoylin köyündeki tuz üretim tesisinde kavurucu sıcakta mesai yapan Iraklılar, AA muhabirine konuştu.
Iraklı 42 yaşındaki tuz işçisi Peşkevt Sadun, "Şehir merkezinde sıcaklık 40 derece ise burada 45 dereceye ulaşıyor. Sabah saatlerinde bir nebze olsun serinlik var ancak gün içerisinde sıcak nedeniyle çalışmak daha da zorlaşıyor." dedi.
Baharda gölleri temizleyip kuruttuklarını, oluşturdukları havuzun zeminini sağlamlaştırıp tuzlu suyu aktardıklarını ve kurumasını beklediklerini söyleyen Sadun, kuruduktan sonra da temiz su ilave ettiklerini aktardı.
İki çeşit tuz üretildiğine işaret eden Sadun, şöyle konuştu:
"Elekten geçirdiğimiz tuz sofra tuzu olarak kullanılırken, arta kalan tuz ise köylerde hayvanlara veriliyor. Her sene üretime haziran ayı başında başlıyorduk ancak bu sene 26 Haziran'da başlayabildik. Sabah saat 6'da işbaşı yapıyoruz. Akşam saat 8'de de mesai sona eriyor. Çok fazla talep var. Ancak tuz üretimimiz az, çünkü içinde bulunan tatlı suyu ayırmak zahmetli. Bir ayda 15 veya 20 torba üretebiliyoruz. Uzun yıllardır burada çalışıyoruz ve büyük bir emek harcıyoruz. Örneğin şehir merkezinde sıcaklık 40 derece ise burada 45 dereceye ulaşıyor. Sabah saatlerinde bir nebze olsun serinlik var ancak gün içerisinde sıcaktan dolayı çalışmak daha da zorlaşıyor."
- Üretim yıllık 1000 tondan 300 tona düştü
Iraklı bir diğer bir tuz üreticisi 48 yaşındaki Ümit Şefik ise, "2016 yılına kadar her yıl 1000 ton tuz üretirken, şu an yılda sadece 300 ton tuz üretebiliyoruz." dedi.
Hayatının büyük kısmını burada tuz üreterek geçirdiğini anlatan Şefik, şöyle konuştu:
"Şehir ve köylere ulaştırdığımız tuza önceki senelere göre daha çok talep oluyor. İnsanlar buraya gelip kendileri alıyor. Hem sofra tuzu hem de hayvanlara verilen tuza talep arttığı için üretim talebi karşılamada yetersiz kalıyor."