Âşık Veysel’in ifadesiyle İnsan hayatını uzun ince bir yola benzetirsek bu yolda üç dönemeç, üç önemli seçim yapmamızı gerektiren aşama vardır. Birincisi; eğitim yaşantımız boyunca yaptığımız seçimler. İkincisi; iş seçimimiz. Üçüncüsü; eş seçimimizdir. Bunların insanın hayatında önemli aşamalar olduğu ve aslında önemleri oranında da hayatımızı etkileyen en önemli seçimlerin başında geldiği de bir gerçektir. Yazımız yaptığımız işin/mesleğin, kariyerimizin, mutlu olmamızdaki etkisi üzerine olacaktır.
İşimiz, hayatımızın çok önemli bir kısmını oluşturuyor. Basit bir hesaplamayla Bir günde 8 saat çalışan biri 24 saatin üçte birini iş ortamında ya da mesaide geçirmektedir. Buna İstanbul gibi büyükşehirlerin ulaşım da geçen zamanları da eklediğimizde neredeyse günün yarısına tekabül etmektedir. Birileriyle bir araya geldiğinizde, tanıştığınızda ilk üç sorunun 1. Adınızı öğrenebilir miyim? 2. Ne iş yapıyorsunuz? 3. Nerelisiniz? Olması, bu sıralama da işin insan hayatındaki önemini vurguluyor.
Kariyer : Fransızca carrière kelimesinden gelmektedir. Kelime öznel anlamı bir yere çıkan, bir yere gelen, anlamına gelmektedir. Sözlük Anlamı: Bir meslekte zaman ve çalışmayla elde edilen aşama, başarı ve uzmanlık. Genel Anlamı: Mesleki açıdan, mesleki niteliğinin artışının akademik açıdan tanınan çeşitli derece ve katmanlar düzeyinde sınıflara yükselmesine verilen genel adı.
Kariyer, mesleğimizi yaparken koyduğumuz amaçlar doğrultusunda iş tecrübesi kazanırken, ihtiyaç duyulan eğitimleri alıp, mesleksel ve ferdi açıdan kendimizi gerçekleştirme sürecimizdir.
Kariyer, bilhassa işe ait konumlardan, iş hayatında olunabilecek her türlü ilerlemeden ve iş hayatında bulunulabilecek ileri mevkilerden söz edilirken kullanılır. Sözgelimi üniversiteye geçiş sürecinde olan ferdin ‘…kariyer sahibi olmak istiyorum’ diyerek bitirdiği tümcesi kariyerin tam olarak da bu manasını ifade etmektedir. Daha sınırlı bir bakış açısından ele alınırsa bir bakıma da mesleksel bakımdan hiyerarşik olarak daimi bir üst pozisyon için çalışmak manasında da kullanılabilir. Kariyer, ihtisas belirtmek üzere de kullanılan bir ibaredir. Mesela bir avukattan, doktordan söz ederken ‘ kariyer sahibi bir insan’ olarak değerlendirme yapılması bu bağlamdadır.
Kariyer için yapılmış en genel geçer ve uygun tanımlama şöyle özetlenebilir: “Kişinin hayatı süresince edindiği işe ait tecrübe ve faaliyetler konusunda idrak ettiği davranış ve/veya davranışlar dizisi”. Kişilerin eğitim hayatı, iş hayatı ve sosyal hayatı üzerinde kendisine belirledikleri hedeflere ulaşma süreçleri ve bu süreçte uyguladıkları programlarla gelen tecrübeler kariyerin yapılanması açısından büyük önem taşır.
İşin insana sağladığı kazanımları doğru değerlendirmek, işte başarı için önemli ilk adımdır. Bir işte çalışmak önemli bir zenginliktir. İş insana dört boyutta kazanç sağlar.
Bunlar: FİSOBİGÜ olarak kısalttığım; 1. Finansal Kazanç, 2. Sosyalleşme, 3. Bireysel Gelişim, 4. Güç Kaynağıdır.
1. Finansal Kazanç: İlk akla gelen kazanç çalışma sonucunda elde edilen gelirdir. Ancak gelirin yanı sıra, sağlık ve hayat sigortası ile yaşama ilişkin risklerin mali yüklerinin azaltılıyor olması da önemli bir kazançtır. Ayrıca, emeklilik dönemi için ödenen primlerde insanın gelecek kaygısını bir ölçüde de olsa azaltan önemli bir kazanç olarak ortaya çıkıyor. Özetle, iş insana yaşamının bugününü, yarınını ve risklerini yönetmek için finansal kazanç sağlıyor.
2. Sosyalleşme: İnsanların sosyal çevrelerini belirleyen unsurlardan biridir. Çalışma hayatında tanışılan iş arkadaşları, müşteriler, tedarikçiler, işbirliği ortakları insanların özel hayatına da kalite katıyor. Bu dostluklar, insanın sosyal gelişimine de destek sağlıyor.
(Haftaya devam edeceğiz inşallah)