Ülkemizde, özellikle kamu kurum ve kuruluşlarından çalışan ve bunların dışında zabıta, Polis ve Bekçi gibi kamu görevlilerine karşı görevlerini yapmasını engellemek amacıyla, şiddet veya tehdit kullanmak suretiyle her gün birçok kişi memura karşı mukavemet suçunu ya da görevi yaptırmamak için direnme suçunu işlemektedir.
Bu yazımızda görevi yaptırmamak için direnme suçu hakkında siz okuyuculara birtakım bilgiler vermeye çalışacağız.
Bu suç, kamu görevlisinin, kamu görevini yerine getirmesini engellemeye yönelik fiillerin önlenmesi amacıyla Türk Ceza Kanunu’nda yaptırım altına alınmıştır. İşlediği bir suç nedeniyle kendisini karakola götürmek isteyen bir kamu görevlisine karşı şiddet gösteren, iten, tehdit eden kimse, kamu görevlisine görevi yaptırmamak için direnme suçunu işlemiş olacaktır.
Türk Ceza Kanunu’nun 265. maddesinde de belirtildiği üzere; “Kamu görevlisine karşı görevini yapmasını engellemek amacıyla, cebir veya tehdit kullanan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Suçun yargı görevi yapan kişilere karşı işlenmesi halinde, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Suçun, kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle veya birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranında artırılır. Suçun, silahla ya da var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır. Bu suçun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.” Şeklinde belirtilmek suretiyle yaptırım altına alınmıştır.
Görevi yaptırmamak için direnme, yukarıda da bahsettiğimiz üzere kamu görevlisinin görevini yapmasını engellemek için cebir ve tehdit kullanılması şeklinde işlenebilir. Ancak kaçmak, memuru aldatmak, kapıyı açmamak, kişinin bir yere tutunarak götürülmesini engellemek, şiddet, zor kullanmamak suretiyle kendini yere atmak gibi durumlarda görevi yaptırmamak için direnme suçu oluşmayacaktır. Bu suçun oluşabilmesi için kamu görevlisine karşı cebir veya tehdit kullanmak suretiyle kişinin, kamu görevlisinin kamu görevini yapmasına engel olması gerekmektedir.
Tehlike arz eden bir yangın yerine halkın yaklaşmasını önlemeye çalışan kamu görevlisine karşı şiddet veya tehdit kullanarak mukavemet eden(kamu görevlisinin, görevini yapmasını engelleyen) kişi de görevi yaptırmamak için direnme suçunu işlemiş olacaktır.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, görevi yaptırmamak için direnme suçunun oluşabilmesi için, cebir veya tehdit eyleminin, kamu görevlisine karşı ve görevin ifasını (yerine getirilmesini) engellemek amacıyla yapılması gerekmektedir.
Görevi yaptırmamak için direnme suçunda, kamu görevlisine görevin icrasını engellemek amacıyla tehdit mektubu gönderilmesi durumunda da bu suç oluşacaktır.
Bu suçun, yargı görevi yapan kimselere karşı işlenmesi; suçun kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle işlenmesi; birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi; suçun silahla işlenmesi ve suçun var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanarak gerçekleştirilmesi halinde verilecek ceza artırılacaktır.
Suçu işleyen kişinin, mukavemet ettiği kimsenin kamu görevlisi olduğunu bilmemesi halinde fail hakkında yanılmaya ilişkin hükümler uygulanacaktır ve fail hata hükümlerinden faydalanabilecektir.
Görevi yaptırmamak için direnme suçunun cezası altı aydan üç yıla kadar hapis cezası şeklindedir. Eylemin, yargı görevi yapan kimseye karşı işlenmesi durumunda cezada artırım yapılarak fail, iki yıldan dört yıla kadar cezalandırılacaktır.