Sıcaklar mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor. Aşırı yaz sıcaklarında gıda zehirlenmesi riski de artıyor. Böylesi bir durumla karşılaşmamak için nelere dikkat etmeliyiz? Ne gibi önlemler almalıyız? Sağlıklı beslenme uzmanlarının uyarılarına kulak vermekte fayda var.
Evet.
Bugün, “Sıcaklarda besin güvenliğini nasıl sağlamalıyız?” sorusuna cevap arayacağız.
Gıda zehirlenmesine karşı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü uzmanları önemli uyarılar yapıyor.
Gıda Sağlığı, gıda güvenliği ve gıda hijyeni alanlarında Türkiye'nin en yetkin isimlerinden olan, İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gıda İhtisas Komitesi Daimî Üyesi, Gıda Laboratuvarları ve Gıda Denetçileri Derneği (GLADER) Yönetim Kurulu Üyesi Uzman Veteriner Hekim Dr. Can Demir de benzer uyarılar yapıyor.
Bu uyarılara riayet ettiğiniz müddetçe herhangi bir sıkıntı yaşamayacağınızı yine uzmanların açıklamalarından öğreniyoruz.
İster kendi evinizde bireysel beslenirken, ister düğün-davet-mevlit etkinlikleri gibi toplu tüketim ortamlarında beslenirken, isterse yeme içme mekânlarında yemek hizmeti alırken tükettiğiniz gıdalara dikkat etmelisiniz.
Gıda zehirlenmesi nereden kaynaklanıyor?
Besin zehirlenmeleri aşırı sıcak hava koşullarında bakteri ve diğer mikroorganizmaların hızla çoğalmasından kaynaklanıyor.
Peki gıda zehirlenmesine maruz kaldığımızı nasıl anlayabiliriz?
Genel hâlsizlik, mide ağrısı, kusma, ishal ve ateş gibi belirtiler varsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Özellikle sıcak yaz günlerinde artış gösteren gıda zehirlenmelerinden korunmak için almanız gereken tedbirleri kısaca özetleyelim…
Öncelikle temizlik… Temizliğe riayet etmelisiniz; temiz mekânlarda bulunmalı, temiz yeme içme mekânlarını tercih etmelisiniz.
Pişmiş ve çiğ besinlerin ayrılmasına dikkat etmelisiniz.
Gıdaları uygun pişirmelisiniz. Pişmiş gıdaları saklarken uygun sıcaklıkta muhafaza etmelisiniz.
Gıda üretiminde gıda güvenliğine dikkat etmeli ve güvenilir ham madde kullanmalısınız.
Son olarak ise temiz su kullanımına dikkat etmelisiniz.
Besin zehirlenmesini önlemek için en etkili yolun, gıdaları doğru şekilde hazırlamak ve saklamak olduğunu aklınızdan çıkarmayın!
Burada “çapraz bulaşma” riskine ayrı bir parantez açmakta fayda var.
Çapraz bulaşmaya sebep olan etkenlere gelince; eller, gıda doğrama tahtasından bez ve süngerlere, giysilere kadar mutfakta kullanılan araç gereçler, mutfak tezgâhları, öksürme, hapşırmadan kaynaklanan damlacıklar, bakteri bulaşmış ya da potansiyel riskli besinlerden sızan sıvılarla temas etmiş her türlü yüzeyi sıralayabiliriz.
Kişisel hijyen tedbirleri önemli. Başka? Kullanılan araç gereçlerin temizliği ile yiyecek üretilen tüm alanların temizliğine özen göstermelisiniz.
Bozulma açısından potansiyel tehlikeli besinler olarak bilinen yumurta, et ve süt gibi besinlerde oluşabilecek tehlikeyi bertaraf etmek için uygun sıcaklık ve sürede pişirmelisiniz. Bu üç ürünün pişirmeye hazırlık aşamasında buzdolabının dışında en fazla iki saat bekletilmesi gerektiğini unutmamalısınız.
Besinleri hazırlarken nelere dikkat edilmeli?
Son günlerin en çok tartışılan konusu sebze ve meyvelerde ilaç görünümlü zehir yani pestisit kalıntısı! Böyle bir durumda riski en aza indirmek ve sağlığınız korumak için tüm taze meyve ve sebzeleri temiz ve bol su ile iyice yıkamalısınız. Çiğ ve pişmiş besinleri birbirinden ayrı hazırlama yüzeylerinde ve ayrı araç gereçlerle hazırlamalısınız. Hazırlama esnasında çiğ besinlerin pişmiş veya yarı hazır hâle getirilmiş besinlerden uzak tutulmasına azami dikkat etmelisiniz.
Donuk besinleri buzdolabı sıcaklığında, orijinal ambalajı içinde akan soğuk su altında çözdürmelisiniz. Bir kez çözdürülmüş besinlerin tekrar dondurulmaması gerektiğini, terbiye edilmiş et ürünlerinin ağzı kapalı bir şekilde buzdolabında muhafaza edilmesini asla es geçmemelisiniz.
Siz, siz olun; tedbirli olmaya gayret edin. Zira gerekli tedbirleri aldığınız takdirde bir sıkıntı yaşamayacaksınız demektir. Normal şartlarda hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olarak atlatılmasına karşın, yeterli önlem alınmadığı takdirde zehirlenmeye bağlı hastalıkların daha ağır seyredebileceğini aklınızdan çıkarmayın!