Almanya’da Wilke Waldecker firması tarafından üretilen şarküteri ürünlerinin tüketiminden kaynaklandığı öe sürülen Kasım ayı içerisinde görülen salgında, en az 37 kişinin etkilendiği ve 25 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi. Yapılan analizlerde, ilk etapta incelenen iki ölüm vakasının firmanın ürettiği Listeria ile bulaşık olduğu tespit edilen et ürünlerinden kaynaklandığı Robert Koch Enstitüsü tarafından doğrulandı.
Dünya’da Listeria’dan kaynaklanan salgın ve ölümler bu vaka ile sınırlı değil. Sadece 2019 yılı içerisinde, Almanya’da toplu yemek yenilen yerlerde sekiz farklı salgının gözlendiği, bunlardan birinde üç, diğerinde ise 10 kişi hayatını kaybettiği rapor edildi. ABD’de Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) tarafından yayımlanan raporda, Kasım 2019’da, 13 farklı eyalette görülen Listeria kaynaklı gıda zehirlenmesinde 22 kişinin hastaneye kaldırıldığı ve iki kişinin hayatını kaybettiği, Eylül ayında ise dilimlenmiş çeşitli et ürünlerinden 10 kişinin etkilendiği bir kişinin ise öldüğü belirtildi. Yine, Avustralya’da Temmuz ayı ortalarında iki kişi Listeria monocytogenes içeren füme somon tüketimi sonucu hayatını kaybetmişti. İngiltere’de yaşanan bir başka vaka da ise, hastanede tedavi gören üç kişinin L. monocytogenes ile bulaşık olduğu sonradan belirlenen, tavuklu sandviçleri yedikten sonra hayatını kaybettikleri yayınlanmıştı. Ancak, ölüm gözükmeyen, evde tedavi edilen, basına veya raporlara yansımayan ve hatta etken tespiti yapılmadığından dolayı nedeni ortaya konulmamış dünya genelinde çok sayıda vaka bulunmakta.
1- monocytogenes, insanlarda hafif seyirli grip benzeri belirtilerden çok daha ciddi menenjit, hamilelerde düşük ve hatta duyarlı bireylerde ölüme neden olabilen önemli gıda kaynaklı bakterilerden birisidir. Doğada yaygın olarak bulunması ve buzdolabında muhafaza edilen gıdalarda üreyebilmesi gıda kaynaklı enfeksiyonların kontrolünü güçleştirmektedir.
Doktora tezim ve sonrasında yaptığım pek çok bilimsel araştırma, L. monocytogenes ile ilgili olduğundan şunu üzülerek ifade edebilirim ki, ülkemizde de çiğ sebze, meyve, hazır mezeler, etsiz çiğ köfte ve hayvansal gıdalardan etken sıklıkla tespit edilmekte olup geçmişte yeni doğanlarda menenjit, hamile kadınlarda düşük ve gıda zehirlenme vakaları rapor edilmiştir.
Gıda kaynaklı Listeria enfeksiyonlarından korunmak için, sebze ve meyvelerin iyi yıkandıktan ve kabuğu soyulduktan sonra yenmesini, ayrıca hayvansal gıdaların iyice pişirildikten sonra tüketilmesini öneririm. Bu tedbirlere ilave olarak özellikle hamileler, yaşlılar, küçük çocuklar ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerin şarküteri ürünleri ile çiğ köfte, hazır meze/salata ve sandviç gibi tüketime hazır gıdalardan uzak durmasını tavsiye ederim.