Gıda güvenliği, insanların sağlıklı ve besleyici gıda tüketebilmelerini sağlamak için gıda üretimi, işlenmesi, dağıtımı ve tüketimi aşamalarında alınan önlemler ve standartlardır. Gıda güvenliği, tüketicilerin zararlı mikroorganizmalar, kimyasal maddeler ve diğer potansiyel risklerle tehlike arz eden gıdaların tüketiminden kaynaklanan hastalıklardan korunmalarını amaçlar.
Gıda güvenliğini daha iyi anlamak için aşağıdaki temel prensiplere göz atmakta fayda var.
Gıda güvenliği denince akla ilk gelen başlık “hijyen” olmalıdır. Gıda işletmeleri, üretim, işleme ve dağıtım süreçlerinde hijyen standartlarına uygunluk sağlamalıdır. Bu, temizlik, sanitasyon, hijyenik üretim ortamı, personel hijyeni, hijyenik ekipman kullanımı ve hijyenik depolama koşulları gibi önlemleri içerir.
Bu süreçte gıda kaynaklarının güvenliği iyi korunmalıdır. Tarım üretimi aşamasında, güvenli tohumlar, gübreler, pestisitler ve sulama suyu kullanılmalıdır.
Gıda kaynaklı tehlikeleri ve olası sağlık problemlerini azaltmak için tarım uygulamaları ve hayvan yetiştirme yöntemleri uygun şekilde ve doğal yöntemlerle yönetilmelidir.
İşleme ve depolama yöntemleri gıda güvenliğinin önemli unsurlarındandır. Gıda işletmeleri, gıdaların işlenmesi ve depolanması sırasında uygun hijyen koşullarını sağlamalıdır. İşleme aşamasında uygun sıcaklık kontrolü, paketleme, etiketleme ve depolama koşulları gibi önlemler alınmalıdır.
Denetimde istikrar ve caydırıcılık şart!
Tüketici sağlığı açısından gıda üretimi, gıda depolama ile gıda satış süreçlerinde “gıda denetimi” olmazsa olmaz öneme sahiptir.
Gıda işletmeleri ve tedarik zinciri boyunca denetimler yapılmalıdır. Yetkilendirilmiş denetim kuruluşları veya hükümet kurumları tarafından yapılan denetimler, hijyen, işleme standartları ve gıda etiketleme gerekliliklerine uyumu değerlendirir.
Peki, bu kadar öneme sahip gıda denetimini nasıl yapıyoruz? Nasıl yapmamız gerekiyor?
Öncelikle, gıda denetimlerini belediye bünyesindeki zabıta ekipleriyle yapmak, bürokratik bir eylemden öteye geçmeyecek, tüketici sağlığı açısından bir fayda getirmeyecektir.
Sağlıklı bir gıda sektörü istiyorsak, sağlıklı nesiller yetiştirmeyi arzuluyorsak, gıda denetimlerini uzman ekiplerle icra etmemiz gerekiyor.
Gıda mühendisleri ile veteriner hekimler bu sürece dahil edilmeli.
Sektör temsilcileri ve tüketici bilinçli bir eğitime tabi tutulmalı.
Sonrasında da istikrarlı ve caydırıcı etkiye sahip denetimler yapılmalı. İhmal, ihlal, taklit ve tağşiş yapan firmalar topluma ifşa edilmeli.
Son olarak risk değerlendirmesi ve yönetimi konusuna da göz atmakta fayda var. Gıda işletmeleri, potansiyel riskleri belirlemeli ve bunları yönetmek için uygun önlemler almalıdır. Mikrobiyolojik kontaminasyon, kimyasal kalıntılar, alerjenler ve genetik modifikasyon gibi risklerin yönetimi önemlidir.
Gıda güvenliği, tüketicilerin sağlıklarını korumak için önemli bir faktördür. Gıda üreticileri, işletmeler, hükümetler ve tüketiciler, gıda güvenliğiyle ilgili konularda bilinçli olmalı, uygun önlemleri almalı ve güncel gıda güvenliği standartlarını takip ederek toplum sağlığını garanti altına almalı.