Pakistan’da Eski Başbakan İmran Han’ın tutuklanması ve partisine yönelik baskılarla geçen genel seçimler sonuçlanmış, ancak hiçbir parti çoğunluğu sağlayamamıştı.
Güney Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (GASAM) Pakistan seçimlerinin değerlendirildiği etkinlik düzenledi.
Video konferans yoluyla gerçekleştirilen etkinliğe katılan Gazeteci Yazar Mehmet Öztürk, Gazeteci Yazar Aslan Balcı ve Akademisyen Doç. Dr. Davut Şahbaz, 8 Şubat’ta gerçekleştirilen Pakistan seçimlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
“HER ŞEYE RAĞMEN DEMOKRATİK BİR SÜREÇ VAR”
Moderatörlüğünü GASAM Başkanı Cemal Demir’in yaptığı programda konuşan Gazeteci Yazar Mehmet Öztürk, Pakistan’ın hızla dünyadaki 4. nükleer güç olma yolunda ilerlediğini söyledi.
Pakistan’ın yarıya yakın ömrünün askeri yönetimle geçtiğini vurgulayan Öztürk, ”Ama her şeye rağmen demokratik bir süreç var. Bunu görmemiz gerekiyor. Partiler var, bazen gecikmeli de olsa seçimler yapılıyor.” ifadelerini kullandı.
8 Şubat’ta Pakistan’ın Federal ve Eyalet Meclisi seçimleri için sandık başına gittiğini hatırlatan Öztürk, seçim döneminde yapılan “perde arkası mühendisliklere” işaret etti.
“KARŞISINDA HİNDİSTAN GİBİ BÜYÜK BİR GÜÇ VAR”
Öztürk, “Pakistan bildiğiniz üzere Hint alt kıtasının ikiye bölünmesiyle ortaya çıkmış bir ülke. Ama karşısında da Hindistan gibi büyük bir güç var. Pakistan’ın rakibi olmayan, Pakistan’ın üzerinde bir güç olan Çin'le demokratik bir süreç var. Partiler var, seçimler yapılıyor ama bu demokrasi üzerinde veya arkasında bir vesayet var.” İfadelerini kullandı.
Seçimin ardından hükümet kurma çalışmalarına da değinen Öztürk, seçim sonuçlarının ortaya çıkardığı “parçalı” duruma dikkati çekti.
BALCI: İLK DEFA SEÇİMLERDE YAPAY ZEKA KULLANILDI
Gazeteci Yazar Aslan Balcı, İmran Han taraftarlarının seçimlerde kullandığı “yapay zekâ” teknolojisine dikkati çekti.
İlk defa böyle bir seçimde yapay zeka kullanıldığını aktaran Balcı, ”Hapiste bulunan eski Başbakan İmran Han’ın partisi, yasaklı olduğundan dolayı seçimlere doğrudan katılamadı. Ancak adayları bağımsız olarak katıldı. Bütün toplantılarda, mitinglerde İmran Han’ın yapay zekâyla oluşturulan bir avatarı oluşturuldu.” dedi.
Seçim sonuçlarına göre hiçbir partinin tek başına iktidar olamadığını dile getiren Balcı, “yamalı” bir hükümet sisteminin olacağını savundu.
PAKİSTAN’DA DARBE İHTİMALİ
Balcı, seçim sonuçlarının ardından Pakistan’da Türkiye’deki 28 Şubat sürecine benzer bir sürecin yaşanabileceğini savundu.
Aslan Balcı, hiçbir partinin çoğunluk elde edememesinin ardından en korkulan senaryonun, ordunun tekrar darbe yapması olduğunu ifade etti. “Bu belki doğrudan darbe olmayabilir ama bizdeki 28 Şubat’taki gibi post modern darbeyle askerlerin tekrar iş başına gelmesi konuşuluyor.” Sözlerini kullandı.
Ayrıca, seçimleri çok sayıda ülke tarafından yakından takip edildiği aktarıldı.
ŞAHBAZ: PAKİSTAN’DA DEMOKRATİK SEÇİM SÜRECİ HENÜZ TAM ANLAMIYLA GERÇEKLEŞEMEDİ
Akademisyen Doçent Doktor Davut Şahbaz, Pakistan’da seçim sürecinin iyi yönetilmediğini savundu.
”Her ne kadar demokratik bir seçim serüvenine hazır olsa da süreç iyi yönetilmediği için hâlâ Pakistan’da demokratik seçim süreçlerinin henüz tam anlamıyla gerçekleşemediğini belirtmek isterim” değerlendirmesinde bulundu.
Pakistan’da bir koalisyon hükümetinin kurulacağını kaydetti.
Pakistan Halk Partisi ile Pakistan Adalet Hareketi’nin hükümet kurması durumunda İmran Han’ın serbest bırakılabileceğini ve yasağının kaldırılabileceğini kaydeden Şahbaz, “İmran Han siyasete dönerek başbakan olabilir.” Diyerek sözlerini sonlandırdı.
ABD VE AVRUPA, PAKİSTAN’DAKİ SEÇİMLERİ NASIL GÖRÜYOR?
Mehmet Öztürk ise ABD ve Avrupa'dan ve gözlemcilerden birçok açıklama yapıldığını, Pakistan'daki seçimlerin şaibeli olarak görüldüğümü anlattı.
İmran Han’ın görevden alınmasının, suikaste uğramasının ve hakkında birçok davanın açılmasının “şaibe” iddialarını güçlendirdiğini belirten Öztürk, ”Partinin seçimlere katılamaması, Han’ın diskalifiye edilmesi, 3 yıl süreyle siyasi haklarından yasaklanması, partisinin seçimlere girememesi ve parti sembolünün elinden alınması gibi meseleler var. Belki bunlar yargı süreci denilerek bir şekilde kenara konulabilir ama seçimlerin yapıldıktan sonra gece yarısından sonra neticelerinin açıklanması gerekiyordu. Dolayısıyla seçimleri izlemeye gelen gözlemciler, hem dünyadaki hem Avrupa hem Amerika Birleşik Devletleri seçimlere gölge düşürüldüğü ile ilgili raporlar yayınladılar. Dolayısıyla dışarıdan Pakistan’daki seçimlere bakış fazla da olumlu gibi gözükmüyor.”