Molla Gürânî (d. 1410 - ö. 1488), Osmanlı âlimi, müderris, kadı, kazasker, şehzade hocası ve Osmanlı Devleti'nin dördüncü şeyhülislamıdır. Tam ismi Şemsüddin Ahmed bin İsmâil bin Osman Gürânî'dir.
Hayatı:
- 1410 yılında Suriye'nin Gürân kasabasında doğdu.
- Küçük yaşta Kur'an-ı Kerim'i ezberledi ve ilmini artırmak için birçok yer gezdi.
- Devrin önde gelen âlimlerinden kıraat, tefsir, hadis ve fıkıh ilimleri üzerine dersler aldı.
- Fatih Sultan Mehmed'in yakın ilgisini ve saygısını kazandı.
- Alçak gönüllü, vakur ve kanaatlerini açıkça ifade etmekten çekinmeyen bir kişiliğe sahip olduğu belirtilmektedir.
- 1451 yılında Bursa kadılığına, 1453 yılında İstanbul kadılığına getirildi.
- 1460 yılında Rumeli kazaskeri, 1473 yılında Anadolu kazaskeri oldu.
- 1480 yılında İstanbul müftülüğüne ve şeyhülislamlığa getirildi.
- 1488 yılında İstanbul'da vefat etti.
Molla Gürânî'nin Eserleri:
- Gâyetü'l-Emânî fî Tefsîri Kelâmi'r-Rabbânî: Bu tefsir eseri, Molla Gürânî'nin en önemli eseridir. Kelam, fıkıh ve siyere dair bilgiler ihtiva etmektedir.
- Envârü'l-Hidâye fî Şerhi'l-Hidâye: Bu fıkıh kitabı, Hidâye adlı eserin şerhidir.
- Mecmû'atu'l-Fetâvâ: Bu fetva külliyatı, Molla Gürânî'nin verdiği fetvaları içermektedir.
- Hâşiye al-Câmi'u'l-Kebîr: Bu eser, Büyük Câmi' adlı hadis kitabının bir şerhidir.
Molla Gürânî'nin Önemi:
- Molla Gürânî, Osmanlı tarihinde önemli bir yere sahip olan bir âlimdir.
- Fıkıh, tefsir, hadis ve kelam gibi ilimlerde söz sahibiydi.
- Birçok önemli eser kaleme aldı ve yetiştirdiği talebeler vasıtasıyla ilmi mirasını gelecek nesillere aktardı.
- Osmanlı Devleti'nin siyasi ve dini hayatında da önemli bir rol oynadı.
- Adil ve dürüst bir yönetici olarak tanınan Molla Gürânî, halk tarafından da sevilen ve sayılan bir şahsiyetti.