Sosyal sigorta sisteminde prim tabanının genişletilmesi, finansal sürdürülebilirlik ve aktif-pasif dengesinin artırılması için köklü düzenlemeler yapılacak. Cumhurbaşkanlığının 2025 yılı programında, sosyal sigorta sisteminde finansal sürdürülebilirlik açısından önemli bir gösterge olan aktif/pasif oranı 2022 yılında 2,00 iken 2023 yılında emekliliğe hak kazanma koşullarında değişiklik yapılması sonrasında hızlı bir düşüş göstererek 1,66 olarak gerçekleştiği hatırlatıldı. Aynı dönemde çırak, stajyer ve kursiyerler hariç tutulduğunda bu oranın 1,84 seviyesinden 1,54’e gerilediğine dikkat çekildi.
ESNAFA, ÇİFTÇİYE ÖZEL SİGORTA MODELİ
Programda, sosyal güvenlik sisteminin uzun dönemli mali sürdürülebilirliğinin güçlendirilmesi için atılacak yeni adımlar şöyle sıralandı:
Prim tabanının genişletilmesi kapsamında, düşük gelirli esnaf, sanatkâr, çiftçiler ve mevsimlik çalışanlar gibi gruplara özel sosyal sigorta programları oluşturulacak. Bu kapsamda, düşük gelirli esnaf, sanatkâr, çiftçiler ve mevsimlik çalışanlar gibi gruplar için mikro sigorta programları geliştirilecek.
HİBRİT ÇALIŞMA
Dijitalleşmeyle birlikte ortaya çıkan yeni çalışma modellerinin sosyal güvenlik sistemiyle uyumlaştırılması için gerekli teknik ve hukuki altyapının oluşturulmasına yönelik hazırlık çalışmaları tamamlanacak. Sosyal güvenlik uygulamalarının başta kısmi süreli çalışma olmak üzere esnek çalışma modelleriyle uyumu artırılacak. Kısa çalışma, evden çalışma, hibrit çalışma gibi esnek çalışma modellerinin sosyal güvenlik sistemine uyumunu artırmak üzere çalışmalar yapılacak.
AYLIK BAĞLAMA SİSTEMİ DEĞİŞECEK
Aylık bağlama sistemi kişilerin daha çok istihdamda kalmasını teşvik edecek ve mali yük getirmeyecek şekilde yeniden düzenlenecek.
Sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla, doğuşta beklenen yaşam süresindeki artışa uyumlu olarak emeklilik yaşının belirlenmesi için otomatik ayarlama mekanizmalarına ilişkin çalışmalar yapılacak.