Sudan’da Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ile yardımcısı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu arasındaki gerginlik ülkeyi iç savaşa sürükleyebilecek boyuta ulaştı.
Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Dagalu’nun emrindeki güçleri başkent Hartum’a ve diğer bazı kentlere sevk etmesi üzerine Sudan Silahlı Kuvvetleri Sözcüsü Orgeneral Nebil Abdullah Ali Muhammed, görüntülü bir bildiri yayımlayarak, Dagalu’ya bağlı güçlerin ordudan izinsiz hareket ettiğini söyledi.
Ülkenin tarihi ve tehlikeli bir dönemeçten geçtiğini belirten sözcü, siyasi güçlere ordunun tutumunu hafife almamaları uyarısında bulundu.
Hızlı Destek Kuvvetleri ise hareketlerinin Silahlı Kuvvetler ile koordineli olduğunu, ülke genelinde güvenlik ve istikrarı sağlamayı, insan ticaretini ve kaçak göçü önlemeyi hedeflediğini öne sürdü.
Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ve “Hımidti” lakaplı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu, Ömer el-Beşir’i birlikte devirerek yönetimi paylaştılar.
Her ikisi de darbeyle elde ettikleri güçten ve kazanımlardan vazgeçmek, defalarca aksini ifade etseler de yönetimi seçilmiş sivil bir hükümete bırakmak istemiyor.
Yine her ikisinin de ABD ve İsrail’le ilişkileri iyi.
Diğer bir ifadeyle, koltuklarını ve güçlerini korumanın yolunun İsrail’in şemsiyesi altına girmekten geçtiği görüşünde birleşiyorlar.
Ocak 2021’de İsrail ile Sudan arasında Hartum’da ABD Büyükelçiliği ev sahipliğinde imzalanan normalleşme anlaşması ikilinin ortak eseri.
Anlaşmazlıklarının tek sebebi sahip oldukları gücü paylaşamamaları.
Abdulfettah el-Burhan, Dagalu komutasındaki Hızlı Destek Kuvvetleri’nin mevcut yapısının “askeri güvenlik reformu” adı altında değiştirilerek orduya katılması konusunda ısrar ediyor.
Muhammed Hamdan Dagalu ise kendisine büyük güç veren ve bugünkü noktaya gelmesini sağlayan güçlerin Silahlı Kuvvetler’e entegre edilmesine karşı çıkıyor.
Sudan’daki kriz iki başlılığın bir ülkeyi nerelere sürükleyebileceğini gösteren örneklerden biri.
Siyasi partiler ve sivil güçler, el-Burhan ve Dagalu arasındaki anlaşmazlığın silahlı çatışmaya dönüşmemesi için devrede.
Önceki gün ABD ve İngiltere özel temsilcileriyle görüşerek ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri arasında yaşanan gerilim hakkında bilgi veren Dagalu’nun devlet başkanı olarak Sudan’ı yönetmek istediğinde şüphe yok.
Fakat orduyla gireceği bir silahlı çatışmadan zaferle çıkması da imkânsız.
Dagalu’nun emrindeki Hızlı Destek Kuvvetleri Ömer el-Beşir döneminde Darfur’daki isyancılara karşı savaşan bir milis gücü olarak kuruldu.
2013’te Ulusal Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatı’na bağlandı.
Darfur’da yağma, gasp, tecavüz, köy basma ve ev yakma gibi birçok insan hakları ihlaline imza atan, Haziran 2019’da Hartum’daki protesto gösterilerine müdahale ederek çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesine sebep olan ve on binlerce mensubu bulunan Hızlı Destek Kuvvetleri’nin sicili oldukça kabarık.
Deve ticaretinden orgeneralliğe kadar yükselen ve pes etmeye niyetli görünmeyen Muhammed Hamdan Dagalu ile Abdulfettah el-Burhan arasındaki gerginlik -Allah korusun- silahlı çatışmaya ve iç savaşa dönüşürse en çok kaybeden Sudan olacak.
Filler tepişirken masum halk da maalesef büyük acılar çekecek.