Amasya Genelgesi ile kongre toplanması planlanan illerden biri Erzurum, diğeri Sivas oldu. Erzurum Kongresi’nin ardından Mustafa Kemal Paşa 2 Eylül’de Sivas’a geldi. 2 gün sonra Sivas Kongresi çeşitli illerden gelen delegelerin de katılımıyla 4 Eylül 1919’da, o zamanki Erkek Lisesi’nde toplandı. Batı ve Orta Anadolu’dan delege gelmesiyle Sivas Kongresi ulusal bir nitelik kazandı.
Yaklaşık 41 delegenin katılımıyla gerçekleştirilen kongrede bazı itirazlara rağmen başkanlığa Mustafa Kemal Paşa seçildi. 8 gün süren kongre sonunda alınan kararlar, tüm ulus adına önemli maddeler içerdi. Sivas Kongresi, yeni bir Türk devletinin kuruluşunda temeli oluşturması bakımından, ülke tarihi açısından büyük öneme sahip oldu. Erzurum Kongresi’nde vatanın bölünmez bütünlüğü ve tam bağımsızlığıyla ilgili alınan kararlar Sivas Kongresi’nde de aynen kabul edildi.
‘YA İSTİKLAL YA ÖLÜM’
Kongre kararlarının ardından 12 Eylül 1919’de halka açık toplantı gerçekleştirildi. Tıbbıyelileri temsilen İstanbul’dan Sivas’a gelen Mekteb-i Tıbbıyeyi Şahane öğrencisi Tıbbıyeli Hikmet adlı genç bir subay ile Mustafa Kemal Paşa arasında ‘Manda ve himaye’ diyaloğu yaşandı. Ardından Mustafa Kemal Paşa, “Parolamız tektir ve değişmez, ya istiklal, ya ölüm” emrini verdi. Kongrede alınan karar doğrultusunda Kurtuluş Savaşı yürütülerek, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin önü açıldı. Milli mücadele, 9 Eylül 1922’de kazanılan büyük zafer sonrasında 29 Ekim 1923’te ise Cumhuriyet’in ilanına kadar uzandı.
ATATÜRK’ÜN GELİŞİ CANLANDIRILDI
4 Eylül 1919’da yapılan Sivas Kongresi’nin kutlamaları dolayısıyla bu yıl 2-7 Eylül tarihleri arasında çeşitli etkinlikler planlandı. İlk olarak 2 Eylül’de Atatürk’ün Erzurum’dan Sivas’a gelişi temsili olarak canlandırıldı. Etkinlikler çerçevesinde Sivas Kongresi’ne delege gönderen Şehirler Çalıştayı, 1058 kişilik Sivas Ağırlama Halayı, halk dansları gösterisi, konserler ve Sivas Kongresi’nin temsili canlandırması ile tören programı icra edilecek. 7 Eylül’de ise Ulusal Yıldız Dağı tırmanış etkinliği gerçekleştirilecek.