BAE'nin resmi haber ajansı WAM'a göre, Sudan'da 16 aydır devam eden iç savaşı sonlandırma çabaları kapsamında Cenevre'de düzenlenen görüşmelere katılan ülkelerin temsilcileri, ortak bir açıklama yaparak Sudan Silahlı Kuvvetlerinin bu kararını olumlu bulduklarını belirtti.
Açıklamada, sınır kapısının açılmasının, hayat kurtarmak ve kıtlığın yayılmasını önlemek için önemli bir adım olduğu vurgulandı. Ayrıca, ilk yardım konvoylarının önümüzdeki günlerde geçiş yapmasının beklendiği ifade edildi.
HDK'ye, yardım gruplarının Adre sınırından güvenli girişini sağlama, insani yardımların kısıtlama olmadan transferini kolaylaştırma ve yardım operasyonlarının silahlı ve siyasi aktörlerden bağımsız olarak gerçekleştirilmesini sağlama konusunda acil adımlar atması çağrısında bulunuldu.
Ortak açıklamada, insani yardımların Darfur ve Sudan genelinde ihtiyaç sahiplerine güvenli ve engelsiz bir şekilde ulaşmasını sağlamak için herkesin acil adımlar atması gerektiği vurgulandı. İsviçre'de bir araya gelen uluslararası topluluk üyeleri için insani yardımların genişletilmesi birinci öncelik olarak belirtilirken, bu sürecin kolaylaştırılması ve sivillerin korunmasının tarafların Cidde Deklarasyonu ve uluslararası insancıl hukuk kapsamındaki yükümlülükleriyle örtüştüğü ifade edildi.
Sudan hükümeti, Çad ile arasındaki Adre Sınır Kapısı'nın insani yardım girişine izin vermek amacıyla 3 ay süreyle yeniden açıldığını duyurdu.
ABD'nin Sudan Özel Temsilcisi Tom Perriello, Sudan'daki iç savaşı sona erdirmek amacıyla İsviçre, Suudi Arabistan, Mısır, BAE, Afrika Birliği ve BM temsilcileriyle Cenevre'de bir araya geldiklerini belirtmişti. Perriello, savaşan tarafların uluslararası insancıl hukuka saygı göstermeleri ve insani yardımı sağlamaları gerektiğini vurgulamıştı.
Perriello, bugün yaptığı açıklamada ise Sudan ordusunun Adre Sınır Kapısını açma kararını memnuniyetle karşıladıklarını ifade ederek, bu kararın hayat kurtarmak ve kıtlığın yayılmasını önlemek adına kritik bir adım olduğunu belirtti. İlk yardım konvoylarının önümüzdeki günlerde geçiş yapmasını beklediklerini ekledi.
Sudan hükümeti, 25 Temmuz'da Adre Sınır Kapısı'nın HDK tarafından silah tedarikinde kullanıldığı gerekçesiyle kapatıldığını açıklamıştı. BM ise 30 Temmuz'da Sudanlı yetkililere, insani yardım kamyonlarının Darfur'a geçişini kolaylaştırmak amacıyla sınır kapısını yeniden açma çağrısında bulunmuştu.
Beş eyaletten oluşan Darfur Bölgesi'nin dört eyaletini kontrol eden HDK, ordunun kontrolündeki Kuzey Darfur eyaletinin merkezi Faşir'i kuşatma altında tutuyor.
Cidde Bildirgesi ve Sudan'daki İç Savaş
Sudan'da ordu ile HDK arasında 11 Mayıs 2023'te ABD ve Suudi Arabistan arabuluculuğunda Cidde Bildirgesi imzalanmış ve çatışmaların durdurulması için bir çerçeve oluşturulmuştu. Ancak HDK'nin ateşkes ihlalleri üzerine Sudan ordusu, 31 Mayıs 2023'te ateşkes görüşmelerinden çekildi. Sonraki müzakere turları da sonuçsuz kalırken, Temmuz 2023'te yeniden müzakere sürecine dönüldü. Ekim 2023'te tekrar Cidde'de görüşmeler başlamış olsa da, 3 Aralık 2023'te müzakereler çıkmaza girdi ve süresiz ertelendi.
Sudan'da Nisan 2023'te başlayan ve birçok eyaleti etkileyen iç savaş, Sudan Silahlı Kuvvetleri ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki güç mücadelesiyle devam ediyor. Savaşın bitirilmesi için Suudi Arabistan ve ABD arabuluculuğundaki Cidde görüşmeleri, Mısır'ın öncülük ettiği Sudan'a komşu ülkeler barış girişimi ve diğer uluslararası çabalar şu ana kadar sonuçsuz kaldı.
Birleşmiş Milletler verilerine göre, Sudan'daki çatışmalarda 18 bin 800'den fazla kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 10 milyon kişi yerinden edildi ve 25 milyondan fazla kişi insani yardıma muhtaç durumda.