Yoğun bir ormanın içinde yer alan Ukrayna askeri üssü terk edilmiş ve yıkılmış gibi görünüyor; komuta merkezi yanmış bir kabuk, savaşın başlarında bir Rus füze bombardımanının zayiatı.
Ama bu yerin üstünde.
Çok uzakta olmayan bir geçit, Ukraynalı askerlerden oluşan ekiplerin Rus casus uydularını takip ettiği ve Rus komutanlar arasındaki konuşmaları gizlice dinlediği bir yeraltı sığınağına iniyor. Ekranlardan birinde kırmızı bir çizgi, Ukrayna'nın merkezindeki bir noktadan Rusya'nın Rostov kentindeki bir hedefe kadar Rus hava savunmasını geçerek ilerleyen patlayıcı bir insansız hava aracının rotasını takip ediyordu.
Rusya'nın işgalinden sonraki aylarda yıkılan komuta merkezinin yerine inşa edilen yer altı sığınağı, Ukrayna ordusunun gizli merkezidir.
Bir sır daha var: Üssün neredeyse tamamı CIA tarafından finanse ediliyor, kısmen de donatılıyor.
CIA'IN SAVAŞTAKİ YÖNÜ: UKRAYNA
Yüz binlerce kişinin hayatına mal olan savaşın üçüncü yılına giren Washington ile Kiev arasındaki istihbarat ortaklığı, Ukrayna'nın kendini savunma yeteneğinin temel taşıdır. CIA ve diğer Amerikan istihbarat teşkilatları, hedefli füze saldırıları için istihbarat sağlıyor, Rus birliklerinin hareketlerini takip ediyor ve casus ağlarının desteklenmesine yardımcı oluyor.
Ancak ortaklık ne savaş zamanı eseri ne de Ukrayna bundan yararlanan tek taraf.
On yıl önce kök saldı; birbirinden çok farklı üç ABD başkanının yönetimi altında aralıklarla bir araya geldi ve çoğu zaman cüretkar riskler alan önemli kişiler tarafından öne çıkarıldı. Uzun süredir istihbarat teşkilatlarının Rusya tarafından tamamen tehlikeye atıldığı düşünülen Ukrayna'yı, bugün Kremlin'e karşı Washington'un en önemli istihbarat ortaklarından biri haline getirdi.
Ukrayna ormanındaki dinleme noktası, Rusya sınırı boyunca 12 gizli yeri kapsayan, son sekiz yılda inşa edilen CIA destekli casus üsleri ağının bir parçası. Savaştan önce Ukraynalılar, Rusya'nın 2014 yılında Malezya Havayolları'na ait 17 sefer sayılı ticari jet uçağının düşürülmesinde rol oynadığını kanıtlamaya yardımcı olan dinleme kayıtlarını toplayarak Amerikalılara kendilerini kanıtladılar. Ukraynalılar ayrıca Amerikalıların 2016 ABD operasyonuna karışan Rus ajanların peşine düşmesine de yardımcı oldu.
2016 yılı civarında CIA, Rus insansız hava araçlarını ve iletişim cihazlarını ele geçiren, Birim 2245 olarak bilinen seçkin bir Ukraynalı komando kuvvetini eğitmeye başladı, böylece CIA teknisyenleri bunlara tersine mühendislik uygulayıp Moskova'nın şifreleme sistemlerini kırabildi.
Ve CIA aynı zamanda Rusya'da, Avrupa'da, Küba'da ve Rusların yoğun olduğu diğer yerlerde faaliyet gösteren yeni nesil Ukraynalı casusların eğitilmesine de yardımcı oldu.
İlişki o kadar kökleşmiş ki, Biden yönetimi Şubat 2022'de Rusya'nın işgalinden önceki haftalarda ABD personelini tahliye ettiğinde CIA memurları Batı Ukrayna'da uzak bir yerde kaldı.
O zamanlar Ukrayna'nın iç istihbarat teşkilatı SBU'nun başkanı olan Ivan Bakanov, "Onlar olmasaydı, Ruslara direnmemiz veya onları yenmemiz mümkün olmazdı" dedi.
ABD'NİN RUSYA KARŞITLIĞI
CIA'ın bu desteğinin asıl sebebi ise Rusya-ABD gerilimi ve hala daha Soğuk Savaş'ı aratmayan karşılıklı hamleleri.
Savaşta Ukrayna'ya resmi ve görülür şekilde desteğini esirgemeyen ABD'nin gizli olarak da desteğini sürdürmesi şaşırtıcı değil.
Ukrayna'nın Rusya'ya karşı savaşta bu kadar direnebilmesinin nedenlerinden biri de hiç şüphesiz ABD gibi güçlü bir ülkenin desteği ile gerçekleşiyor.
Ancak yine de gizli tüneller ve sığınaklar savaşın kilit noktası durumunda. Bu durumun ortaya çıkarılması sonrası ise Rusya'nın nasıl bir tavır takınacağı bir kez daha merak konusu oldu.