Son yıllarda Black Friday dolandırıcılıklarında önemli bir artış yaşandı. Bunun temel sebeplerinden biri, dolandırıcılık araçlarının karanlık ağda (dark web) çok daha erişilebilir ve ucuz hale gelmesi.
NordVPN siber güvenlik uzmanı Adrianus Warmenhoven’e göre, kimlik avı araçları ücretsiz olarak sunulabiliyor, sahte web sitesi tasarımları 50 dolardan, kötü amaçlı yazılım abonelikleri ise aylık 150 dolardan başlıyor. Bu araçların kullanıcılarına sahte alışveriş sayfaları oluşturma, OTP ve iki faktörlü kimlik doğrulama sistemlerini aşma gibi özellikler sunuluyor.
Bir diğer önemli faktör, yapay zekâ (AI) teknolojilerinin dolandırıcılık amaçlı kullanımı. AI sayesinde sahte siteler, gerçek web sitelerinin renk, yazı tipi ve tasarımına birebir benzeyecek şekilde oluşturulabiliyor. Ayrıca, sürdürülebilirlik bilinci artan tüketicilere hitap eden sahte çevre dostu ürünler de yeni bir dolandırıcılık yöntemi olarak dikkat çekiyor.
Dolandırıcılık Yöntemleri ve Hedefler
Dolandırıcılar, tüketicilerin ilgi alanlarına göre özelleştirilmiş kampanyalar düzenliyor. Örneğin:
- Moda tutkunları için: Sahte lüks ürün kampanyaları.
- Teknoloji meraklıları için: Gerçekçi ama sahte gadget indirimleri.
- Günlük alışveriş yapanlar için: Tesco ve Costco gibi market anket dolandırıcılıkları.
Ayrıca, Temu ve Shein gibi platformlar, sahte indirimler sunarak ve AB tüketici koruma yasalarını ihlal ederek dolandırıcılık yöntemlerinin yayılmasına katkı sağlıyor.
Tüketiciler Kendilerini Nasıl Koruyabilir?
Black Friday döneminde dolandırıcılıklara karşı korunmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Gerçek Olmayacak Kadar İyi Tekliflere Dikkat Edin: Çok cazip indirimlerin gerçek olamayacağını varsayın ve satıcıları araştırın.
- URL’leri Kontrol Edin: Sahte web sitelerini tespit etmek için adres çubuğundaki URL’nin doğruluğunu kontrol edin.
- Kredi Kartı Kullanın: Kredi kartları genellikle daha güçlü dolandırıcılık koruması sağlar.
- Zaman Kısıtlamalı Kampanyalara Karşı Uyanık Olun: Dolandırıcılar, aciliyet hissi yaratmak için geri sayım sayaçları gibi taktikler kullanabilir.
- Sosyal Medya ve Yeni Sitelerde Dikkatli Olun: Yeni oluşturulan web siteleri veya sosyal medya hesaplarından yapılan satışlara temkinli yaklaşın.
Voucherbox CEO’su Charlotte Lumbroso-Baumgartner, planlı ve bilinçli alışverişin önemine dikkat çekiyor:
“Satışlar, harcama yapmayı teşvik etmek için tasarlanmıştır. Ancak bir bütçe belirlemek, fiyatları karşılaştırmak ve yalnızca ihtiyaç duyulan ürünlere odaklanmak, gereksiz harcamaları önlemenin anahtarıdır.”