DEMET İLCE / MUHABİR
Ron Gittins, Eylül 2019'da 79 yaşında öldükten kısa bir süre sonra ailesi, onun 1980'lerin ortasından beri İngiltere'nin kuzeybatısında, Liverpool'un hemen dışında, Birkenhead'de yaşadığı daireyi ziyaret etti.
İçeride buldukları şey onları tamamen hayrete düşürdü. Gittins evindeki hemen hemen her yüzeyi dekore etmiş ve tarihi sahneleri tasvir eden çok sayıda duvar resmi çizmişti. Eserler arasında Eski Mısır ve Gürcistan İngiltere'sinde geçen tablolar, kükreyen aslan başı ve dev minotor başı şeklindeki şömineler, hatta bir Roma ekmek fırını bile vardı.
Sınırlı resmi sanatsal eğitime sahip olan Gittins'in, üç ana oda, bir koridor, mutfak ve banyodan oluşan, Viktorya döneminden kalma bir dubleksin birinci katındaki dairesini ziyaret etme konusunda insanları büyük ölçüde caydırması nedeniyle bu keşif özellikle şaşırtıcıydı.
Yeğeni Jan Williams'a göre ölümünden sonra bunun nedeni anlaşıldı.
Bir telefon röportajında CNN'e "Ev kesinlikle bir ipucuydu ve kapıdan bile geçemezdiniz" dedi.
Williams, amcasının "gösterişli" ve "gerçekten tuhaf" olduğunu ve sık sık kasabada kostümlerle dolaştığını, çimento torbaları gibi alışveriş arabasına yükleyebileceği şeyleri topladığını söyledi.
Williams, "Ailenin onu bu kadar çok görmemesinin nedenlerinden biri de bu" dedi ve onu en son ölümünden önceki yıl gördüğünü ekledi.
"Davranışı oldukça zorlayıcıydı ama yine de onu seviyorduk ve onun dünyasını düşünüyorduk." dedi.
Dairenin her odası çantalar, kutular, kitaplar, sanat malzemeleri, yiyecek ambalajları ve çok daha fazlasının yanı sıra bazıları şifreli olmak üzere elle yazılmış birçok notla doluydu.
Kısa bir süre sonra, her ikisi de sanatçı olan ve gezici bir sergi alanı işleten Williams ve ortağı Chris Teasdale, arkadaşları, akrabaları, sanatçıları ve kültür ve miras dünyasında çalışan diğer kişiler tarafından desteklenen "Ron'un Yeri"ni kurtarmak için bir kampanya başlattı.
Birlikte Wirral Arts and Culture Community Land Trust'ı (WACCLT) kurdular. Bu kuruluş, Ron's Place web sitesi aracılığıyla bir kitlesel fonlama kampanyası başlattı, listelenmiş statü için başvuruda bulundu ve sonunda geçen yıl binayı satın aldı.
Artık mülk, ulusal miras kurumu Tarihi İngiltere'nin tavsiyesi üzerine Britanya Kültür, Medya ve Spor Bakanlığı tarafından "II. Derece" listelemeye layık görüldü.
Historic England'dan bir sözcü, CNN'e gönderdiği bir e-postada listelemenin önemini şöyle açıkladı:
"Ron'un Yeri'nin İngiltere Ulusal Miras Listesi'ne dahil edilmesi, bu olağanüstü yerle ilgili neyin önemli olduğunu vurgulamamıza ve kutlamamıza olanak tanıyor ve bize daha emin olmamıza yardımcı oluyor. Gelecekte yapılacak herhangi bir değişikliğin önemini kaybetmesine yol açmayacağını..."
Williams merhum amcası için "Ron kesinlikle çok sevinirdi" dedi.
“O bir nevi performans sanatçısıydı ve yarattığı daire onun sahne dekoru ve kendi özel dünyası gibiydi. Bazı zihinsel sağlık sorunları vardı ve gerçekten dengesizlik dönemleri geçirdi. Onu ayakta tutan şeyin sanat eserleri ve yaratıcılığı olduğunu düşünüyorum.”
Mülk şu anda sanat eserlerini bir "mikro müze" için "stabilize etmek ve korumak" için çalışmalar yürütürken, vakıf aynı zamanda binadaki diğer daireleri de "bütünsel bir sanat ve yaratıcılık evi" yaratacak şekilde dönüştürmeyi umuyor.
Alan daha sonra diğer sanatçıların da çalışabilmesi için uygun hale getirilecek ve daha sonraki planlar arasında bahçe ve mahzenin geliştirilmesi de yer alabilir.
“Bu çok dokunaklı çünkü o öldükten sonra eşyalarını karıştırırken bana 'Ne yaptığımı sana göstermeyi gerçekten çok isterdim' yazan bir kartpostal buldum ama adres yanlıştı ve onu hiç almadım. Sanki şimdi bunu telafi ediyormuşum gibi" dedi.
Ron's Place, Historic England'a göre İngiltere'de koruma statüsü verilen Yabancı Sanatın ilk örneğidir.
Uluslararası düzeyde tanınan yaratıcı bir fenomen olan Outsider Art, Tate tarafından "naif bir kaliteye sahip olan, genellikle sanatçı olarak eğitim almamış veya geleneksel sanat üretimi yapıları içinde çalışmayan kişiler tarafından üretilen sanat" olarak tanımlanıyor. İzleyici düşünülmeden, genellikle sanatçı tarafından ve sanatçı için yaratılmıştır.
Historic England bir basın açıklamasında şunları söyledi:
"Liste, Ron'un yaratımını İngiltere'deki büyük ölçekli Yabancı Sanatın bir örneği olarak kabul ediyor; bu, kişisel vizyonlarıyla motive olan ve genellikle hiçbir resmi eğitim almadan zorlayıcı bir şekilde çalışan sanatçıların yaratıcı bir fenomeni.”
Gittins'in eserlerinin pek çok hayranı arasında bağımsız müzik grubu Pulp'un solisti ve mülkün korunmasına yönelik kampanyanın patronu Jarvis Cocker da var.
Aynı zamanda Ron's Place'in patronu olan Cocker, Historic England tarafından yayınlanan bir açıklamada bu habere tepki göstererek şunları söyledi:
“Bu gezegendeki az sayıda insan bir süredir Ron's Place'in çok Özel bir Yer olduğunu biliyor; artık resmileşti: Ron'un Yeri'ne liste statüsü verildi! İngiltere'nin kuzeyindeki eşsiz bir beyefendinin çalışması ulusal çapta tanındı. Küresel olarak bile. Şükürler olsun!!”
Williams, amcasının başarılarından gurur duyuyor ve gelecek nesiller üzerinde yaratacağı etkiden umutlu.
"Yaratıcı ve sıradışı olmayı tamamen normal görmem konusunda beni teşvik etti ve bunun için minnettarım. Aslında hiçbir zaman bir işte çalışamadı ve nadiren uzun süreli güvenilir bir gelir elde etti, ancak zengin bir hayal gücü ve yaratıcılığa sahipti. Bunu diğer insanlarla paylaşmak istiyoruz; yaratıcı olun, becerikli olun ve çevrenizdeki diğer kişilerin potansiyelini ve bundan neler çıkarabileceğinizi görün demek istiyoruz." dedi.