DEMET İLCE /MUHABİR
Yeni araştırmalar, zengin bir mikrobiyal "biyosferin" Şili'nin Atacama Çölü'nün kavrulmuş yüzeyinin 13 feet (4 metre) altında gömülü olduğunu ortaya çıkardı. Bakterilerin gizli dünyası, Atacama topraklarında bulunan en derinlerden biridir ve Mars'ta yaşam arayışına ışık tutabilir.
Atacama Çölü'nde mikrobiyal yaşam daha önce 80 santimetre derinliğe kadar kaydedilmişti, ancak araştırmacılara göre bölgenin kupkuru Yungay Vadisi'ndeki yeni biyosfer "yüzeyden tamamen izole edilmiş" durumda.
Yeni keşfedilen topluluk, PNAS Nexus dergisinde 23 Nisan Salı günü yayınlanan bir araştırmaya göre, 6,6 fit (2 m) ile en az 13 fit derinlik arasındaki topraklarda yaşıyor. Kuzey Kutbu, kaynayan kaplıcalar ve tuzlu denizler de dahil olmak üzere diğer ekstrem ortamlarda bulunan çeşitli bakteri grubu olan Actinobacteria'nın hakimiyetindedir.
Araştırmacılar çalışmada "Daha derin tortu katmanlarındaki mikrobiyal yaşam hakkında çok az şey biliniyor" diye yazdı. "Bu çalışmada tanımlanan topluluklar, aşırı kurak çöl topraklarının altındaki derin biyosferin üst kısmını temsil ediyor olabilir."
Araştırmacılar ayrıca Actinobacteria'nın yüzeye daha yakın, 0,8 ila 2 inç (2 ila 5 cm) derinlikte yaşadığını buldu. Araştırmaya göre ekip, daha derine inerek Firmicutes filumuna ait, yüksek tuz konsantrasyonlarına dayanıklı ve hayatta kalmak için oksijene ihtiyaç duymayan bakteriler buldu.
Atacama Çölü dünyanın en kurak ve sıcak çölüdür ve Venüs kadar güneş ışığı alır. Darwin'in yaprak kulaklı faresi (Phyllotis darwini) ve Güney Amerika gri tilkisi (Lycalopex griseus) dahil olmak üzere yalnızca bir avuç hayvan zorlu koşullarda hayatta kalsa da, bazı bakteriler çölün tuzlu, mineral açısından zengin topraklarında gelişiyor.
Atacama Çölü'ndeki çalışma alanı, arka planda bir kamyon ve minibüs, ön planda ise merdivenler ve aletlerle resmedilmiştir.
Bu mikroskobik canlılar hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyen araştırmacılar, Yungay Vadisi'ndeki bir çukurdan toprak örnekleri aldılar ve bulabildikleri DNA parçalarını çıkardılar. Önceki çalışmalarda, canlı ve ölü mikropların DNA'sı arasında ayrım yapılmamıştı; bu nedenle araştırmacılar, hâlâ canlı hücrelerde bulunan (hücre içi DNA olarak bilinen) DNA'yı, serbest yüzen veya hücre dışı DNA'dan ayırmak için bir yöntem tasarladılar.
Çalışmada "Bu yaklaşım, ölü hücrelerden türetilen DNA'dan kaynaklanan yanlılığı etkili bir şekilde ortadan kaldırdığı için ekstrem ortamlardaki mikrobiyal çeşitlilik çalışmaları için önemli bir gelişme sağlıyor" diye yazdılar.
Bakteriler toprağın en üstteki 2,6 feet'lik kısmında bol miktarda bulunuyordu, ancak tuz konsantrasyonlarının en dayanıklı mikroplar için bile çok yüksek olduğu 2,6 ila 6,6 feet derinlik arasında neredeyse hiç yoktu. Ancak daha düşük derinlikte araştırmacılar, istikrarlı bir mikrobiyal topluluğa "geçiş bölgesi" keşfettiler. Bu geçiş bölgesi, playa yatakları olarak bilinen kil bakımından zengin topraklardan antik nehir yataklarına geçişle aynı zamana denk geldi.
Ekip, Actinobacteria'nın nehir yataklarını yaklaşık 19.000 önce kolonileştirdiğini ve binlerce yıl boyunca playa çökeltilerinin altına gömüldüğünü öne sürüyor. Ayrıca, anhidrit mineralinin suya maruz kalmasıyla oluşan alçıtaşından su çıkararak mikropların derinliklerde hayatta kaldıklarını da öne sürdüler. Bu reaksiyon yüksek sıcaklıklarda tersine çevrilebilir ve Atacama topraklarında suyun açığa çıkmasına neden olabilir.
Atacama çölü genellikle yüzeyin tamamen cansız olduğu ancak altında mikrobiyal yaşamın kanıtlarını gizleyebildiği Mars'ın zorlu koşullarını incelemek için bir analog olarak kullanılır. Araştırmada araştırmacılar, yeni araştırmanın Kızıl Gezegendeki yaşam arayışına daha fazla bilgi verebileceğini, çünkü Mars'ın ayrıca dünya dışı yaşam için potansiyel olarak su kaynağı olarak hizmet edebilecek alçı yataklarına sahip olduğunu belirtti.
"Bildiğimiz kadarıyla bu, Atacama topraklarında bugüne kadar yapılan en derin mikrobiyal araştırmayı ve mikrobiyal yaşamın keşfini temsil ediyor" diye eklediler.
Sascha, İngiltere merkezli stajyer kadrolu yazardır. İngiltere'deki Southampton Üniversitesi'nden biyoloji alanında lisans derecesine ve Londra Imperial College'dan bilim iletişimi alanında yüksek lisans derecesine sahiptir. Çalışmaları The Guardian'da ve sağlık sitesi Zoe'de yayınlandı. Yazmanın yanı sıra tenis oynamayı, ekmek yapmayı ve gizli mücevherler için ikinci el dükkanlara göz atmayı seviyor.