DEMET İLCE / MUHABİR
Raporda, Akdeniz diyetinin takip edilmesi en kolay diyet, en iyi aile dostu diyet, sağlıklı beslenme için en iyi diyet ve diyabet, kemik, eklem ve kalp-sağlıklı beslenme için en iyi diyet kategorilerinde de birinci sırada yer aldığı belirtildi.
DASH diyeti (hipertansiyonu durdurmaya yönelik diyet yaklaşımları) en iyi diyet kategorisinde ikinci sırayı alırken, MIND diyeti (nörodejeneratif gecikme için Akdeniz-DASH müdahalesi) 30 diyet listesinde üçüncü sırada yer aldı. En iyi üç diyetin tümü bitki bazlıdır, meyve ve sebzelere, tam tahıllara, fasulyelere ve tohumlara odaklanır.
43 beslenme uzmanından oluşan ödül komitesi, en iyi bitki bazlı diyetler sıralamasında üçüncü olan vegan diyetini ilk kez değerlendirdi.
Akdeniz tarzı beslenme nedir?
Çalışmalar, Akdeniz diyetinin diyabet, yüksek kolesterol, demans, hafıza kaybı, depresyon ve meme kanseri riskini azaltabildiğini buldu. Kısıtlı bir diyetten ziyade bir beslenme tarzı olan yemek planı aynı zamanda daha güçlü kemiklerle, daha sağlıklı bir kalple ve daha uzun bir yaşamla ilişkilendirilmiştir.
Diyet, basit, bitki bazlı pişirmeyi içeriyor; her öğünün çoğunluğu meyve ve sebzelere, tam tahıllara, fasulye ve tohumlara odaklanıyor, birkaç kuruyemiş ve sızma zeytinyağına ağırlık veriliyor. Tereyağı gibi zeytinyağı dışındaki yağlar nadiren tüketilir, şeker ve rafine gıdalar ise özel günlere ayrılır.
Kırmızı et, genellikle sadece bir yemeği tatlandırmak için idareli bir şekilde kullanılır. Omega-3 yağ asitleriyle dolu sağlıklı, yağlı balıkların tüketilmesi teşvik edilirken, yumurta, süt ürünleri ve kümes hayvanları geleneksel Batı diyetine göre çok daha küçük porsiyonlarda tüketiliyor.
Yemek sırasındaki sosyal etkileşimler ve egzersiz, Akdeniz tarzı beslenmenin temel taşlarıdır. Diyetin bir parçası olan yaşam tarzı değişiklikleri arasında arkadaşlarınızla ve ailenizle yemek yemeyi, öğünlerde sosyalleşmeyi, en sevdiğiniz yiyecekleri bilinçli bir şekilde yemeyi ve bilinçli hareket ve egzersiz yapmayı içerir.
Uzmanlar tarafından son sırada yer aldı
Raporda, en iyi 30 genel diyet listesinin son sırasında, "pişirilmemiş, işlenmemiş, mikrodalgada ısıtılmamış, ışınlanmamış, genetiğiyle oynanmamış veya pestisit veya herbisitlere maruz bırakılmamış" yiyeceklerin tüketilmesini öneren, çiğ gıda diyetinin yer aldığı belirtildi.
US News & World Report web sitesine göre bu özellikler sağlıklı görünse de beslenme açısından aşırı kısıtlayıcı ve bazı insanlar için güvensiz olabilir. Dahili tıp doktoru ve Washington DC'deki Barnard Tıp Merkezi'nin klinik direktörü Dr. Vanita Rahman, aslında bazı yiyecekleri pişirmenin "daha fazla çeşitliliğe izin verdiğini ve protein ve diğer temel besin maddelerinin alımını artırdığını” söyledi.
Rahman, "Çiğ gıdalardan keyif almanın en güvenli ve sağlıklı yolu, çiğ meyve ve sebzeler ile pişmiş mercimek, fasulye, tahıl ve sebzeler açısından zengin bitki bazlı bir diyet olan bütün gıdaların bir parçası olmaktır" dedi.
Rapora göre, popüler keto diyeti genel sıralamada 25. sırada yer aldı ancak en hızlı kilo verme kategorisinde 1 numara oldu. Ancak uzmanlar, karbonhidrat miktarının günde yaklaşık 20 ile sınırlandırılmasını gerektiren diyetin, uzun süre takip edilemeyecek kadar kısıtlayıcı olduğunu söylüyor.
Diyetisyen ve panelist Amanda Sauceda, “Birçok insanın kilo vermek istediklerinde keto'ya gittiklerini ve daha sonra bunu yapamadıkları zaman ketodan vazgeçtiklerini görüyorum. Bu diyete bağlı kalmak zordur ve pek çok insan aslında keto diyeti yerine düşük karbonhidrat diyeti uygulamaktadır," dedi.
Raporda, kalp, karaciğer ve böbrek rahatsızlıkları ile belirli kanser türlerine sahip kişilerin diyet yapmaması gerektiği belirtildi. Doktor tarafından kilo vermesi söylenmeyen çocuklar, hamileler ve yüksek performanslı sporcular da keto diyetine başvurmamalıdır.
2023 yılında yapılan bir araştırma incelemesinde, iki yıldan fazla keto diyetinde kalmanın bilişsel gerilemeye, beslenme yetersizliklerine, böbrek taşlarına, kalp hastalığına ve kas kaybına neden olabileceğine dair endişeler ortaya çıktı.