5237 Sayılı TCK madde 233 ‘de düzenlenen “Aile Hukukundan Kaynaklanan Yükümlülüğün İhlali” suçunun ihdas edilmesindeki amaç, aile düzenini korumak ve aileyi oluşturan bireylerin bir birlerine karşı, bakım, eğitim veya destek olma yükümlülüğünü yerine getirmelerini sağlamak üzere aksi yöndeki davranışları cezalandırmaktır. Aynı nedenlerle suç, kanunda “aile düzenine karşı suçlar” bölümünde düzenlenmiştir.
Suçun Unsurları
Bakım eğitim ve destek olma yükümlülüğünün ihlali (TCK 233/1): Aile bireylerinden her hangi birinin, yardıma ihtiyacı olan diğer aile bireylerine karşı, bakım, eğitim veya destek olma yükümlülüğünü ihlal etmesi şeklinde oluşur . Bu yükümlülükten, sadece anne ve babanın çocuklarına karşı yükümlülükleri değil, çocukların, yardıma ihtiyacı olan, yaşlı veya hasta olan ebeveynlerine karşı, kısacası tüm aile bireylerinin birbirlerine karşı destek olma yükümlülüğü anlaşılmalıdır. Örneğin, ebeveynlerin, çocuklarının okul kayıtlarını yaptırmaması, çocukları eve kapatıp akşama kadar kilitli bırakmaları bu suç tipini oluşturacaktır.Hamile olduğunu bildiği eşini veya sürekli birlikte yaşadığı ve kendisinden gebe kalmış bulunduğunu bildiği evli olmayan bir kadını çaresiz durumda terk etmek: (TCK 233/2) Madde metninden de anlaşılacağı üzere hamile kişiyi çaresiz durumda terk etmek suç olarak düzenlenirken, resmi olarak evli olma şartı getirilmemiştir. Kişinin kendisinden gebe kaldığını bildiği kişiyi, maddi ve manevi desteğinden yoksun ve çaresiz bırakarak terk etmesi suç olarak düzenlenmiştir.Anne ve babanın maddi ve manevi özen noksanlığı nedeniyle çocuklara zarar vermesi: (TCK 233/3)Velayet hakları kaldırılmış olsa bile itiyadi sarhoşluk, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımı ya da onur kırıcı tavır ve hareketler sonucu maddi ve manevi özen noksanlığı nedeniyle çocuklarının ahlak, güvenlik ve sağlığını ağır şekilde tehlikeye sokan ana veya babanın bu tür fiilleri kanun tarafından cezalandırılmaktadır.
Aile Hukukundan Kaynaklanan Yükümlülüğün İhlali Suçunun Cezası
Aile hukukundan doğan bakım, eğitim veya destek olma yükümlülüğünü yerine getirmeyen kişi, şikayet üzerine, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (TCK 233/1)Hamile olduğunu bildiği eşini veya sürekli birlikte yaşadığı ve kendisinden gebe kalmış bulunduğunu bildiği evli olmayan bir kadını çaresiz durumda terk eden kimseye, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir (TCK 233/2)Velayet hakları kaldırılmış olsa da, itiyadi sarhoşluk, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılması ya da onur kırıcı tavır ve hareketlerin sonucu maddi ve manevi özen noksanlığı nedeniyle çocuklarının ahlak, güvenlik ve sağlığını ağır şekilde tehlikeye sokan ana veya baba, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (TCK 233/3)
Şikayet, Uzlaşma ve Görevli Mahkeme
Suçun , sadece TCK 233/1 deki hali şikayete ve uzlaşmaya tabi olup, diğer hallerde şikayet şartı aranmayacağı gibi uzlaşmaya da tabi değildir. Yargılama yönünden görevli mahkeme ise asliye ceza mahkemesidir.