Polisiye türüne olan merakı, basiretli ve ferasetli yapısı, kuvvetli gözlem yeteneği, fotoğraf arşivi, marangozluğu, dış politikada muhataplarına karşı göstermiş olduğu duruşu, bilgisi, merhameti, imanı ve daha saymakla bitmeyecek tüm şahsi vasıflarıyla cennet mekân Sultan II. Abdülhamid Han çocukluğumdan beri hayranlıkla hayatını okuduğum, her öğrendiğim bilgide ne kadar az anlatıldığını ve tanıtıldığı düşündüğüm, kanaatimce en önemli padişah…
Uzun yıllar eksik ve yanlı anlatılmış, Osmanlı yıkılırken silik bir padişah portesiyle tanıtılmaya çalışılmış, adının yanına yakışmayan Kızıl Sultan tanımıyla diktatör diye tarih kitaplarımızda bile bir dönem yer almıştır. Lakin, hakkında yapılan onca spekülasyona rağmen üstad Necip Fazıl’ın tabiriyle Ulu Hakan, asaletinden ve saygınlığından hiçbir zaman kayıp yaşamamıştır.
Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, Abdülhamid Han dönemi üzerine yeterince çalışma yapılmadığını söyler. Öyle ki, telgraf gibi iletişim kanallarının, demiryollarının, eğitim alanındaki çeşitliliğin, sanatın bilhassa tiyatro ve operanın, sağlık ve istihbarat alanındaki kurumların kurulması ve daha saymadığımız pek çok ilk 33 yıllık saltanatı süresinde kazandırdıklarının sadece bir kısmıdır.
İşte tam da bu noktada Ulu Hakan’ı bize daha yakından tanımaya fırsat sağlayacak bir tiyatro eseri geliyor. Ben bu yazıyı hazırlarken Bilecik’te ilk gösterimini yapacak olan “Usta” oyunuyla sinema ve tiyatro oyuncusu Ahmet Yenilmez, 81 il için yolculuğuna da başlamış olacak.
“Usta” oyunu Abdülhamid Han ve kızı Şadiye Sultan’ın baba-kız ilişkisi üzerinden ilerliyor. Diplomatik kimliği dışında bir padişahın insani tarafıyla sahneye taşımaya çalıştığını belirten Ahmet Yenilmez hocamla Bilecik yolu üzerinde telefonla konuştuk. Hem tebrik ettim hem de oyunun yol güzergahı üzerine bilgiler aldım. Şimdilik görünen haritaya göre oyun Bilecik’teki gösterinin akabinde; Bursa, Eskişehir, Bolu, Zonguldak, Bartın, Karabük, Düzce, Sakarya ile Yalova’da sahnelenmeye devam edecek. Hedef Türkiye’nin tamamını dolaşmak.
“Birileri, ister kötüleme ister iyileme adına, Abdülhamid’i biraz kendilerine göre yorumlamışlar, kendi işlerine yaradığı kadarıyla ve şekliyle almışlar.” diyor Yenilmez, Anadolu Ajansının kıymetli muhabiri Musa Alcan’la yaptığı röportajda ve ekliyor: “Hayatı, sokağı, aileleri, varlığı, yokluğu, hastalığı, her şeyi hayatında hissederek bizzat tecrübe etmiş bir insan. Benim en çok dikkatimi çeken, kamuoyunun çok az kesiminin bildiği, bu insanın ülkemize ilk modern tiyatro salonunu yaptırması Yıldız Sarayı’na. Üstüne üstlük hatrı sayılır derecede bir piyano ustası. Üstüne üstlük bütün çocuklarına müzik ve güzel sanatlar dersi aldırıyor, dünyanın meşhur sanatçılarını getirtiyor ve en önemlisi, bugün dünyanın kabul ettiği ‘Commedia dell’Arte’nin çıkarmış olduğu dergiye kapak oluyor. Niçin oluyor biliyor musunuz? ‘Bu nasıl bir tiyatro yazarlığı’ diye.”
Telefondaki sohbetimizde Yenilmez Hocam, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti bir Abdülhamid Han projesiydi” dedi. Bu uzun sohbetimizi bilahare paylaşırız. “Usta” oyununa dönecek olursak birkaç bilgiyi daha vermek de fayda var.
Oyuna, Abdülhamid Han’ın 1888 yılında kuruluşu sağladığı Ziraat Bankası’nın destek veriyor oluşu bir çeşit ahde vefa gibi güzel bir sahiplenme olmuş. 2 saat sürecek “Usta” oyunu, tek perde olarak sahne alacak. Abdülhamid Han’ı canlandırmanın yanı sıra “Usta”nın yazarı ve yönetmeni Ahmet Yenilmez’e oyunda Tilbe Germencik ve Zülfü Demirtaş’da eşlik ediyor. Teknik ve dekor tasarım ise Uğur Gürel’e ait. Oyun halka açık ücretsiz olarak sahnelenecek ve davetiyeleri Ziraat Bankası şubelerinden alınabilecek.
Tiyatro sahnesinde Abdülhamid Han’ı izlemek, onun hayatının içerisinden bir bölümü sanki gerçekmiş gibi yaşamak izleyici olarak bize iyi bir tecrübe kazandıracaktır. “Usta” oyununun yolu açık, alkışı bol, derdini anlatma noktasında anlayanı çok olsun…
Cennet mekân Sultan II. Abdülhamid Han’ın mübarek ruhuna Fatiha…