Adli tatilin başlaması ile birlikte, bu süreçte hangi dava ve işlerin görüleceği ve adli tatilin sürelere etkisi konusunu, vatandaşların hak kaybı yaşamaması adına ana hatları ile açıklamakta fayda var.
HUKUK MAHKEMELERİNDE ADLİ TATİL
Adli tatil, her yıl yirmi temmuzda başlar, otuz bir ağustosta sona erer. Yeni adli yıl bir eylülde başlar. (HMK 102 Md.)
Adli tatilde görülecek dava ve işler
a) İhtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve delillerin tespiti gibi geçici hukuki koruma, deniz raporlarının alınması ve dispeççi atanması talepleri ile bunlara karşı yapılacak itirazlar ve diğer başvurular hakkında karar verilmesi.b) Her çeşit nafaka davaları ile soybağı, velayet ve vesayete ilişkin dava ya da işler.c) Nüfus kayıtlarının düzeltilmesi işleri ve davaları.
ç) Hizmet akdi veya iş sözleşmesi sebebiyle işçilerin açtıkları davalar.
d) Ticari defterlerin kaybından dolayı kayıp belgesi verilmesi talepleri ile kıymetli evrakın kaybından doğan iptal işleri.e) İflas ve konkordato ile sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırılmasına ilişkin işler ve davalar.
f) Adli tatilde yapılmasına karar verilen keşifler.g) Tahkim hükümlerine göre, mahkemenin görev alanına giren dava ve işler.
ğ) Çekişmesiz yargı işleri.
h) Kanunlarda ivedi olduğu belirtilen veya taraflardan birinin talebi üzerine, mahkemece ivedi görülmesine karar verilen dava ve işler.
Yukarıda yazılı olanlar dışında, dava, karşı dava, istinaf ve temyiz dilekçeleri ile cevap dilekçelerinin ve işlemden kaldırılan dosyalarda yenileme dilekçelerinin alınması, ilam verilmesi, her türlü tebligat, dosyanın başka bir mahkemeye, bölge adliye mahkemesine veya Yargıtay’a gönderilmesi işlemleri de yapılır. Bu hükümler, bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtay incelemelerinde de uygulanır.(HMK 103 md.)
Adli tatilin sürelere etkisi
Adli tatile tabi olan dava ve işlerde, kanunun tayin ettiği sürelerin bitmesi tatile rastlarsa, süreler bir karara gerek olmaksızın adli tatilin bittiği günden itibaren bir hafta uzatılmış sayılır. (HMK 104)
CEZA YARGILAMASINDA ADLİ TATİL
Ceza işlerini gören makam ve mahkemeler her yıl bir eylülde başlamak üzere, yirmi temmuzdan otuz bir ağustosa kadar çalışmaya ara verirler. (CMK331/1)
Soruşturma ile tutuklu işlere ilişkin kovuşturmaların ve ivedi sayılacak diğer hususların tatil süresi içinde ne suretle yerine getirileceği, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. (CMK 331/2)
Tatil süresince bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtay, yalnız tutuklu hükümlere ilişkin veya Meşhud Suçların Muhakeme Usulü Kanunu gereğince görülen işlerin incelemelerini yapar. (CMK 331/3)
CEZA YARGILAMASINDA ADLİ TATİLİN SÜRELERE ETKİSİ
Adlî tatile rastlayan süreler işlemez. Bu süreler tatilin bittiği günden itibaren üç gün uzatılmış sayılır.
Anayasa Mahkemesi adli tatile tabi olmayıp, çalışmaya devam ettiğinden süreler de işlemeye devam edecektir.