ABD Sahil Güvenlik, Çinli bir diplomatın, yerel polisle birlikte Pasifik Adaları'ndaki Çin balıkçı teknelerine son zamanlarda binmesinin yasa dışı olduğu yönündeki yorumlarını reddederek ortak devriyelerin kıyıları korumak için Pasifik ülkelerinin emriyle olduğunu açıkladı.
İngiliz haber ajansı Reuters geçen ay, Pasifik Adaları sularında devriye gezen ilk ABD Sahil Güvenlik botunda bulunan yerel polis tarafından incelendikten sonra altı Çinli balıkçı teknesinin Vanuatu'nun balıkçılık yasasını ihlal ettiğinin tespit edildiğini bildirmişti.
Çin'in Yeni Zelanda Büyükelçisi Wang Xiaolong, Cuma günü Çin büyükelçiliği tarafından dağıtılan bir mektupta, ABD ile Vanuatu, Kiribati ve Papua Yeni Gine arasındaki gemi taşımacılığı anlaşmalarının "Çin'in balıkçı gemilerine karşı yasa uygulama faaliyetleri yürütmek" amacıyla kullanılmasının uluslararası hukukun ihlali olarak değerlendirdi.
Wang mektupta anlaşmaların Çin'in balıkçılık filosu için bağlayıcı olmadığını iddia etti.
Mektupta, "Çin, kendi münhasır ekonomik bölgelerindeki balıkçılık faaliyetleri için kıyı devletleri dışındaki ülkelerin kolluk kuvvetlerini kabul etmek zorunda değildir" denildi.
ABD Sahil Güvenlik Tümamiral Michael Day Çarşamba günü Çin büyükelçisinin açıklamasının yanlış olduğunu ve ikili gemi taşımacılığı anlaşmalarının uluslararası hukuka uygun olduğunu söyledi.
Day, ABD Sahil Güvenlik kesicisi Harriet'in dönüşünü anmak üzere Honolulu'da düzenlediği basın toplantısında, "Bu binişleri, bizi gemiye davet eden ev sahibi ülkelerin emriyle, Münhasır Ekonomik Bölgelerini korumak için onlarla işbirliği içinde çalışmak üzere yapıyoruz. Özgür ve açık bir Hint-Pasifik, uluslararası kurallara, normlara ve yasalara uyulmasına dayanmaktadır ve sahil güvenliğin tüm uluslararası yasalara uyduğunu ve bunların yasal gemilere binme olduğunu söylemekten mutluluk duyuyorum " dedi.
Komutan Nicole Tesoniero, Samoa, Fiji, Vanuatu ve Papua Yeni Gine ile yapılan gemi taşımacılığı anlaşmalarının, "ilgili ülkelerin münhasır ekonomik bölgelerinin uzak bölgelerinde" faaliyet gösteren 23 balıkçı teknesine binilmesiyle sonuçlandığını ve yerel polis tarafından 12 ihlalin tespit edildiğini söyledi.
Tesoniero,"Münhasır ekonomik bölgelerdeki gemilerin hedeflenmesi ve yaptırım eylemlerinin tümü ortaklarımız tarafından dikte edildi" dedi.
Mektupta Büyükelçi Wang, Çin'in uzak su balıkçılığı filoları üzerinde sıkı denetim uyguladığını, "yasadışı balıkçılığa karşı sıfır tolerans tutumu" sergilediğini ve kıyı devletlerinin egemenlik haklarına saygı duyduğunu belirtti.
ABD Sahil Güvenlik devriyeleri, Çin ile yakın bağları olan Pasifik Adası ülkeleri Vanuatu ve Solomon Adaları'nın, Pasifik adına yasadışı balıkçılık için devriye gezen bir ABD Sahil Güvenlik gemisinin 2022 ve 2023 yıllarında yakıt ikmali yapmak için limana gelmesini engellemesinin ardından geldi.
Avustralya, Yeni Zelanda ve Britanya da, birçoğunun kıyı sularını ve milyonlarca kilometreye yayılan özel ekonomik bölgeleri denetleyecek askeri veya teknesi olmayan Pasifik Adaları ülkeleriyle işbirliği içinde, yasa dışı balıkçılık için donanma devriyelerini artırdı.