ABD ve İsrail arasındaki ‘Refah’ gerilimi tırmanıyor…
ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 1 ay sonra ilk kez telefonla Gazze’deki durumu görüşmüştü. Biden’ın bu görüşmede, Netanyahu’yu Refah kentine kara harekatı yapmaması konusunda uyardığı aktarılmıştı. Ancak Netanyahu’nun buna rağmen geri adım atmaması zaten gergin olan ipleri kopma noktasına getirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, Biden'ın dünkü telefon görüşmesinde İsrail Başbakanı Netanyahu'ya "bu şartlar altında Refah'a kara operasyonu düzenlememesi" çağrısını hatırlattı. Patel, Refah konusunda şu anda İsrail yönetimiyle aynı düşünmediklerini vurguladı.
Patel, "Bu konuda net şekilde İsrailli ortaklarımızdan farklı yerdeyiz ve farklı bakış açısına sahibiz. Güvenilir ve uygulanabilir plan olmadan, 1 milyondan fazla insanın sığındığı Refah'ta bir operasyon felaket olur." şeklinde konuştu.
ABD'li Sözcü, İsrail heyetinin yakın zamanda Washington'a geleceğini ve burada "kapsamlı bir kara operasyonu olmaksızın Refah'ta Hamas unsurlarının nasıl temizlenebileceği" konusunda farklı alternatifler üzerine çalaşacaklarını belirtti.
BM'NİN "GAZZE'DE KITLIK ÇOK YAKIN" RAPORU
Öte yandan Patel, Birleşmiş Milletlerin (BM) dün yayımladığı ve Gazze'deki açlık seviyesinin acil durumda olduğunu ortaya koyan raporuna ilişkin değerlendirmeler de yaptı.
ABD'li Sözcü, "Gazze'deki kıtlığın çok yakın olduğu belirtiliyor. Bundan derin şekilde endişe duyuyoruz. Bu rapor, Gazze'deki ihtiyaç sahiplerine ulaşan yardımların miktarının yeterli olmadığını ve daha fazlasının yapılması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor." yorumunu yaptı.
Patel, İsrail'in "açlığı savaş silahı" olarak kullandığı yorumlarına ise ABD olarak katılmadıklarını söyledi.
İSRAİL'E YARDIMLARIN ASKIYA ALINIP ALINMAMASI
Diğer yandan Patel, Biden'ın 8 Şubat'ta yayımladığı ve uluslararası hukuka uymayan ülkelere ABD'nin askeri yardımlarını sınırlandıran memorandumunun İsrail ile ilgili boyutu hakkındaki soruları geçiştirdi.
Memorandumun sadece İsrail ile ilgili olmadığını, dolayısıyla tek bir ülkenin durumu hakkında yorum yapamayacağını söyleyen Patel, ilgili ülkelerin "uluslararası hukuka uygun davrandıklarına" ilişkin güvence mektubunu 45 gün içinde göndermek durumunda olduklarını kaydetti.
Patel, İsrail'in bu mektubu gönderip göndermediği sorusunu ise yanıtsız bıraktı.
"İSRAİL, UNRWA GENEL KOMİSERİ LAZZARİNİ'YE İZİN VERMELİ"
İsrail'in Gazze'ye girişine izin vermediği BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini ile ilgili son durum hakkında spesifik yorum yapmayacağını ifade eden Patel, genel anlamda insani yardım kuruluşu yetkililerin tüm çalışmalarını rahat şekilde yapabilmesi gerektiğini ve İsrail'e bu konuyu birçok kez hatırlattıklarını söyledi.
Patel, "UNRWA Genel Komiseri Lazzarini ve diğer BM yetkilileri, Gazze dahil UNRWA tesislerini ziyaret edebilmeli, bu konuda ilgili BM ve sivil toplum örgütlerinden gelen vize taleplerinin hızlıca onaylanması için İsrail hükümetiyle çalışmaya devam edeceğiz." şeklinde konuştu.
ABD’NİN İSRAİL’İ ELEŞTİRME AMACI NE?
Sözcü, bir basın mensubunun, "İsrail'i neden kamuoyuna açık şekilde eleştiriyorsunuz? Son dönemlerde neden bu arttı?" şeklindeki sorusuna, "niyetlerinin bu olmadığını" belirterek yanıt verdi.
Patel, 7 Ekim 2023'ten bu yana tüm açıklamalarında İsrail'in Hamas'a karşı "kendini savunma hakkını" hep önde tuttuklarını, ancak insani yardımlar, sivil kayıpları ve son olarak da Refah konusunda ayrı düştükleri konuları açık şekilde dile getirdiklerini vurguladı.
Ancak ABD’nin bu tavrı yine de güvenilir değil. Çünkü hala İsrail’e silah ve mühimmat desteği sağlıyor. Yani dolaylı yoldan da olsa Gazze’deki yıkımın büyük bir sorumluluğunu taşıyor.
Bu eleştirilerin bir başka nedeni ise uluslararası baskı olabilir. Son dönemde İsrail’in Gazze’de açlık politikası izlemesi tüm dünyadaki tepkileri artırmıştı. ABD’nin de bu eleştirilerden payını almamak için farklı bir strateji izleme olasılığı oldukça yüksek.