ABD ile İran arasındaki gerilim hız kesmeden devam ediyor. Geçtiğimiz hafta içinde İran bir ABD insansız hava aracını düşürdüğünü ilan etti. ABD basınına yansıyan bazı haberlerde Trump’ın savaş için onay verdiği yazıldı, çizildi. Sonra bundan bazı nedenlerle caydığı ifade edildi.
Trump, 2016’daki başkanlık seçimlerinde, ABD’nin Ortadoğu’da dâhil olduğu savaşlar nedeniyle milyarlarca dolar ve çok sayıda ABD askerinin hayatını kaybettiğini söyleyerek, önceki yönetimleri eleştirmişti. ABD Başkanı, önceki gün İran’a karşı saldırıyı başlamasından 10 dakika önce durdurduğunu açıklamıştı. İlk yaptığı açıklamada saldırıya onay verip ardından vazgeçtiğini söyleyen Trump, daha sonra saldırıya hiç nihai onay vermediğini belirterek ilk açıklamasından da sapmıştı. NYT gazetesi ise adı açıklanmayan bazı üst düzey yetkililere dayandırdığı haberinde, Trump’ın İran’a yönelik saldırı kararından son anda vazgeçtiği ve o anda havada saldırı için uçakların hazır beklediğini iddia etmişti. Ancak cuma akşamı NBC’ye konuşan Trump uçakların havada olduğu iddiasını yalanlamıştı. Trump, aynı mülakatta, İran ile savaş istemediğini yinelese de bir savaş olması durumunda İran’ın ‘benzeri görülmemiş bir yok olmayla karşı karşıya kalacağını’ söyleyerek savaş seçeneğini masada tuttuğunu ima etmişti.
Malum 2020 de ABD de başkanlık seçimi olacak. Önceki yazılarımdan birinde Trump’un bu seçim nedeniyle savaşa istekli olsa bile soğuk olacağını yazmıştım. Bu saldırının durdurulmasının arka planında bu tedirginliğin olduğu böylece ispatlanmış oldu.
Geçtiğimiz hafta Japon Başbakan Şinzo Abe İran’ı ziyaret ederken aslında ABD ile İran arasında bir arabuluculuk rolü oynamak istediğini ifade etmişti. Avrupa ülkelerinin de bazı yetkilileri İran’a ziyaretlerde bulunarak konuyu detaylı görüştüler. İran Dışişleri bakanı Cevat Zarifi de bazı ülkeleri ziyaret ederek olası Amerikan saldırganlığının engellenmesini istediği yazıldı, çizildi. Rusya başkanı Putin de daha önceki açıklamalarını aksine İran’a saldırının bir felaketle sonuçlanacağını ilan etmesiyle ABD geri adım atmış oldu.
Hazır ABD Başkanı Trump da belli bir noktaya gelmişken ABD ve İran arasında arabuluculuk yapacak güçlerin süreci hızlandırmasında fayda var. Çünkü olası bir savaş kimseye fayda sağlamayacak. Yeni bir kaos ortamını dünyanın taşıma gücü olmadığı ayan beyan ortada duruyor. Senaryolar 1 milyon insanın ölümü beş yüz milyar dolarlık bir savaş bütçesi en az on yıllık kaos gösteriyorken, savaşın sonunda ne Trump ne Hamaney ne e diğer başkanlardan hiç birinin kalmayacağını işaret ederken böylesi bir operasyon başlatmak akıl karı olmasa gerek. Tabii yeni bir 10 milyonluk mülteci akınını da unutmamak gerek. Bu defa mülteciyi tutabilecek Türkiye de olmayacağına göre, Avrupa’nın barış için daha çok çaba gösterme vaktinin geldiğini söyleyebiliriz.
Bakalım zaman ne gösterecek…
Selam ile efendim…