DEMET İLCE / MUHABİR
Fas'ta bir plajda bulunan iki antik insan ayak izi, dünyanın en büyük ve en iyi korunmuş yollarından birini oluşturuyor.
Scientific Reports dergisinde 23 Ocak'ta yayınlanan bir araştırmaya göre, araştırmacılar 2022 yılında Kuzey Afrika'nın kuzey ucu yakınındaki bir cep plajındaki kayaları incelerken ayak izlerinin olduğu alana rastladılar.
Fransa'daki Güney Brittany Üniversitesi'nde kıyı dinamikleri ve jeomorfoloji alanında doçent olan çalışma yazarı Mouncef Sedrati, "Gelgitler arasında, ekibime başka bir plajı keşfetmek için kuzeye gitmemiz gerektiğini söyledim. İlk izi bulduğumuzda şaşırdık. İlk başta bunun bir ayak izi olduğuna ikna olmadık ama sonra yolun daha fazlasını bulduk." dedi.
Kuzey Afrika ve Güney Akdeniz'de türünün bilinen tek insan izi alanının analizi, toplam 85 insan ayak izini içeren iki patikayı ortaya çıkardı.
Ekip, bir eserin üzerindeki veya yakınındaki belirli minerallerin en son ne zaman ısıya veya güneş ışığına maruz kaldığını belirleyen bir teknik olan, optik olarak uyarılan lüminesans tarihlendirmesini kullandı. Hafif eğimli kumsalın kumunun büyük kısmını oluşturan ince kuvars tanelerinin yaşını temel alan araştırmacılar, birden fazla nesilden oluşan bir Homo sapiens grubunun yaklaşık 90.000 yıl önce sahilde yürüdüğünü ve patikaları oluşturduğunu belirledi. Araştırmaya göre olay, yaklaşık 11.700 yıl önce sona eren, son buzul çağı olarak da bilinen Geç Pleistosen döneminde gerçekleşti.
Sedrati, "İzlerin uzunluğunu ve derinliğini belirlemek için yerinde ölçümler yaptık. Ayak basıncına ve ayak izlerinin büyüklüğüne dayanarak, çocukların, ergenlerin ve yetişkinlerin de dahil olduğu bireylerin yaklaşık yaşını belirleyebildik." dedi.
Araştırmacılar, antik izlerin mükemmel bir şekilde korunmasını, plajın düzeni ve gelgitlerin uzun mesafeye ulaşması gibi bir dizi faktöre bağlıyor.
Sedrati, "İstisnai olan şey, kumsalın kil çökeltileriyle kaplı kayalık bir platform üzerindeki konumudur. Bu çökeltiler, gelgitler sahili hızla gömerken kumsaldaki izleri korumak için iyi koşullar yaratıyor. Bu nedenle ayak izleri burada çok iyi korunuyor." dedi.
Ancak araştırmacılar buzul çağı grubunun sahilde ne yaptığı konusunda hala belirsizliğini koruyor ve bölgenin gelecekteki analizleri bu bilgiyi ortaya çıkarabilir. Ancak araştırma ekibi, "kayalık kıyı platformunun devam eden çöküşün, üzerinde korunan izler de dahil olmak üzere, platformun nihai yok oluşuna yol açabileceğinden" hızlı hareket etmeleri gerektiğini yazdı.
Sedrati, "Bu insan grubunun toplam tarihini ve orada ne yaptıklarını öğrenmeyi umuyoruz" diye ekledi.