Ekonomi

2023 yılında kültür harcamalarında atış yaşandı

2023 yılında kültür harcamaları yüzde 84,7 artarak 276 milyar 338 milyon TL’ye ulaştı. Kültürel sektörlerde faktör maliyetiyle katma değer ve ihracat rakamlarında da dikkat çekici artışlar yaşandı.

Abone Ol

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2023 yılı verilerine göre, kültür harcamaları bir önceki yıla göre yüzde 84,7 artarak 276 milyar 338 milyon 253 bin TL olarak gerçekleşti. Kültür harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 1,0 oldu.

Toplam kültür harcamalarının yüzde 64,3'ünü genel devlet harcamaları oluşturdu. Bu harcamalar, önceki yıla göre yüzde 98,1 artarak 177 milyar 594 milyon TL'ye ulaştı. Merkezi devlet bütçesi, bu harcamaların yüzde 67,9’unu karşıladı. En yüksek pay ise yüzde 24,4 ile mimarlık alanına ayrıldı.

Hanehalkı Kültür Harcamalarında Teknoloji ve Kitaplar Öne Çıktı

Hanehalklarının gerçekleştirdiği kültür harcamalarında, veri işlem ekipmanları yüzde 22,0, televizyon ve ekipmanları yüzde 21,0, kitaplar ise yüzde 15,0 paya sahip oldu.

Kültürel Sektörlerde Katma Değer

Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin faktör maliyetiyle katma değeri yüzde 94,0 artarak 108 milyar 214 milyon TL’ye yükseldi. Bu katma değerin:

Yüzde 22,2’si kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması,

Yüzde 13,0’ı sinema, televizyon, ses kaydı ve müzik yayımlama,

Yüzde 12,1’i mücevher ve benzeri eşyaların imalatı alanlarından elde edildi.

Kültürel İhracat ve İthalatta Büyük Yükseliş

Kültürel mal ihracatı, bir önceki yıla göre yüzde 47,7 artarak 263 milyar 740 milyon TL’ye ulaştı. Kültürel mal ithalatı ise yüzde 87,5 artışla 149 milyar 553 milyon TL oldu. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatındaki payı yüzde 4,3, ithalatın payı ise yüzde 1,8 olarak gerçekleşti.

Kültürel İstihdam Yüzde 9 Arttı

Kültürel istihdam, 2023 yılında yüzde 9,0 artarak 743 bin kişiye ulaştı. Bu istihdamın:

Yüzde 60,8’i 30-54 yaş grubunda,

Yüzde 28,8’i 15-29 yaş grubunda,

Yüzde 10,4’ü 55 yaş ve üzeri çalışanlardan oluştu.

Kültürel meslek alanlarında çalışanların oranı yüzde 89,3 olurken, kültürel olmayan meslek alanlarında çalışanlar yüzde 10,7’lik bir pay aldı.

Kültürel Mesleklerde El Sanatları İlk Sırada

Kültürel istihdamın mesleki dağılımı şu şekilde gerçekleşti:

Yüzde 38,5 el sanatları çalışanları,

Yüzde 18,7 mimarlar, planlamacılar ve tasarımcılar,

Yüzde 9,9 yaratıcı sanatçılar ve sahne sanatçıları,

Yüzde 9,3 yazarlar, gazeteciler ve dilbilimciler.

Öne Çıkan Kültürel Faaliyet Alanları

Mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetleri: Yüzde 11,1

Yaratıcı sanatlar ve eğlence faaliyetleri: Yüzde 5,6

Programcılık, yayıncılık ve haber ajansları: Yüzde 4,3