Avrupa Birliği ülkelerinin liderleri, Belçika’nın başkenti Brüksel’de bir araya geliyor. Liderler, birliği önümüzdeki 5 yıl boyunca yönlendirecek üst düzey yöneticileri belirlemek ve Ukrayna ile güvenlik anlaşması imzalanmasını görüşüyor. İki günlük zirveye Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy konuk olarak katılırken İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’in kayınpederinin vefatı sebebiyle katılımını son dakikada iptal ettiği öğrenildi.
Gündem yoğun
AB liderlerinin zirve çerçevesinde yeni Avrupa Konseyi Başkanı, Avrupa Komisyonu Başkanı ve birliğin Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisini belirlemenin yanı sıra AB’nin 2024-2029 dönemi stratejik gündemi, Ukrayna, Gazze başta olmak üzere Orta Doğu, güvenlik ve savunma gibi alanlarda görüşmeler gerçekleştirmeleri bekleniyor.
Charles Michel yerine Costa’nın aday gösterilmesi bekleniyor
Avrupa Parlamentosu’ndaki üç ana akım siyasi grubu oluşturan Muhafazakarlar, Sosyal Demokratlar ve Liberallerin hafta başında ulaştıkları mutabakat çerçevesinde Avrupa Komisyonu Başkanlığı’na mevcut AB Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’in yeniden aday gösterilmesi bekleniyor.
Mutabakat çerçevesinde Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel’in yerine eski Portekiz Başbakanı Antonio Costa’nın, AB’nin Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in yerine ise Rusya’ya karşı sert tutumuyla tanınan Estonya Başbakanı Kaja Kallas’ın aday gösterilmesi bekleniyor.
Gözler Meloni’de
Seçim sürecinde gözlerin, 6-9 Haziran tarihleri arasında yapılan parlamento seçimleri öncesinde AB’nin üst düzey liderlerinin belirlendiği gerekçesiyle sürecin demokratik olmadığını ifade eden İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’de olması bekleniyor.
Meloni’nin tutumunun önemli olacağını vurgulayan Polonya Başbakanı Donald Tusk, seçim öncesindeki mutabakatın sadece seçim sürecini kolaylaştırma amacı taşıdığını ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’yi dışarıda bırakmadığını söyledi. Tusk, “İtalya’nın olmadığı bir Avrupa, Başbakan Meloni’nin katılmadığı bir karar söz konusu değil” dedi.
Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ise Ursula von der Leyen’in yeniden seçilmesinin 27 ülkenin lideriyle dikkatli bir şekilde istişare edileceğini söyledi.
Avrupa Parlamentosu’ndaki üç ana grup arasında bir fikir birliği sağlandığını doğrulayan Scholz, “Fakat bu sadece bir pozisyon. Bunu dikkatli ve adil bir şekilde tartışacağız. 27 üyenin tamamı önemli” açıklamasını yaptı.
İrlanda Başbakanı Simon Harris ise mevcut Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in ikinci dönemi için yeniden seçilmesi konusunda bir anlaşma olduğunu söyledi. Harris, “Ursula von der Leyen’in Avrupa Komisyonu Başkanı olacağı hususunda kesinlikle hiçbir şüphe bulunmuyor” dedi.
Ukrayna ile güvenlik anlaşması imzalanacak
AB Liderler Zirvesi çerçevesinde Avrupa Birliği ve Ukrayna arasında Kiev’e askeri yardımlarının devam edeceği taahhüdünü içeren bir güvenlik anlaşmasına imza atılacak.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel ile birlikte zirve öncesinde basın mensuplarına konuşan Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, “Avrupa Birliği ile imzalanacak anlaşma dahil üç güvenlik anlaşması imzalayacağız” dedi. Zelenskiy, AB ile imzalanacak güvenlik anlaşmasının ilk kez 27 devletin tamamının Ukrayna’ya kapsamlı destek sağlama taahhüdünü içerdiğini söyledi. Zelenskiy, “Attığımız her adım, bizi ortak Avrupa çatısı altında barış ve refah hedefimize daha da yaklaştırıyor” ifadelerine yer verdi.
Zelenskiy: “Bunun için çok uzun zaman bekledik”
Ukrayna’nın Avrupa Birliği’ne üyelik müzakerelerine resmen başlamasından duyduğu memnuniyeti de dile getiren Zelenskiy, “Böylesine tarihi bir sonuca ulaşıldığı için size ve tabii tüm AB liderlerine teşekkür ederim. Bunun için çok uzun zaman bekledik. Herkes, siviller ve tabii cephedeki kahramanlarımız, AB’de olmayı ne kadar çok istediğimizi biliyor” dedi.
Müzakereler başladığı için teşekkür eden Zelenskiy, “İnanın bana, bu hepimizin yanı sıra Ukrayna’nın tamamı için çok önemli. Elbette, daha sonraki adımlar için çalışmamız gerekiyor. Fakat bizim ne kadar hızlı hareket ettiğimizi siz de hep söylüyorsunuz” dedi.
Borrell: “Kolay olmayacak”
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, zirveye girişi sırasında yaptığı açıklamada zirvenin Ukrayna ile imzalanacak güvenlik anlaşması nedeniyle özellikle önemli olduğunu söyledi. Borrell, “Avrupa’nın savunma alanında kaybettiği zamanı telafi etmesi gerekecek. Bu kolay olmayacak” ifadesini kullandı.
Orta Doğu’daki duruma da değinen Borrell, “Gazze’de açlık ve bombardıman devam ediyor. İnsani yardımların girişi ise gerçekleşmiyor” dedi.
