Merve Dere/Muhabir
8. Yargı Paketi'nin önümüzdeki günlerde yürürlüğe girmesi bekleniyor.8. Yargı Paketi içeriğinde; ceza yaptırımlarının etkinliğinin artırılmasından, tazminat komisyonunun sorumluluk alanının genişletilmesine kadar pek çok başlık bulunuyor. Peki, meclis gündemine gelmesi beklenen yeni yargı paketi son durumu nedir, genel af var mı? Genel af çıkacak mı?
Avukat Erkan Yalçın, Bakan Tunç’un yeni yargı paketinde "genel af"ın bulunmadığı söyleyerek BakanTunç’un "Afla ilgili bir husus gündemde değil şu anda." söylemini hatırlattı.
2024 YILI YARGI PAKETİ NE ZAMAN ÇIKACAK İÇERİĞİ NEDİR?
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, 60'tan fazla maddenin yer aldığı 8. Yargı Paketi son durumunu açıklamıştı. Kadınların evlilikte yalnızca kendi soyadını kullanması, hapis cezası ve ön ödeme koşulları gibi birçok konuya değinmiştir.
Avukat Erkan Yalçın, meclis gündemine gelecek olan şu an itibarıyla 67 maddeden oluşan teklif taslağının detaylarına özetle açıkladı:
YENİ YARGI PAKETİ İÇERİĞİ
Meclis gündemine gelecek olan şu an itibarıyla 67 maddeden oluşan teklif taslağının detaylarına özetle şöyle:
■ 24 Ocak 2024 tarihi itibarıyla evlenen kadınlar, eşinin soyadı yerine artık yalnızca kendi soyadını taşıyabilecek.
■ Anneye, baba ile çocuk arasındaki soybağının reddi davasını açma imkânı tanınacak.
■ Çocuk evlat edinenlerin adları, evlatlığın kimliğine ana ve baba adı olarak yazılabilecek.
■ 1 Nisan 2024 tarihinden sonra verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararlarına karşı istinaf mahkemesine başvurulabilecek.
■ Hapis cezası gerektiren suçlarda ön ödeme miktarının hesaplanmasında bir gün karşılığı olarak belirlenen 30 TL, 100 TL’ye yükseltilecek.
■ Doğrudan verilen adli para cezalarında kesinlik sınırı 3 bin TL’den 15 bin TL’ye çıkarılacak.
■ Hükümlünün koşullu salıverilme süresinin beşte birini denetimli serbestlikte geçirmesi sağlanacak. Böylelikl, her hükümlü cezasının en az yüzde 40’ını cezaevinde çekecek.
■ Denetimli serbestlik süresi 3 yılla sınırlandırılacak.
■ Hükümlülerden 0-6 yaş grubunda çocuğu bulunan kadınlar, maruz kaldığı ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyenler ve 70 yaşını bitirmiş olanlar, koşullu salıverilme için cezaevlerinde geçirmeleri gereken sürenin beşte üçünü ceza infaz kurumlarında geçirmeleri halinde denetimli serbestlikten yararlanabilecek.
■ Kadına şiddetle mücadele kanununda düzenlenen zorlama hapsine itiraz yoluna ilişkin düzenleme yapılacak.
■ Makul sürede yargılanma hakkının ihlâl edildiği iddiasıyla yapılmış ve kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla AYM’de derdest olan bireysel başvurular ile AYM’nin incelemenin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmediği gerekçesiyle düşme kararı verdiği bireysel başvurular bakımından da Tazminat Komisyonu’na başvuru imkânı getirilecek.
■ Hakkında ikinci defa tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüler, cezalarının dörtte üçünü infaz kurumunda iyi hâlli olarak geçirmeleri halinde koşullu salıverilmeden yararlanabilecek. Halihazırda ikinci defa mükerrer olanlar şartlı tahliyeden yararlanamıyor; cezalarının tamamı kadar süre cezaevlerinde kaldıktan sonra tahliye olabiliyorlardı. Teklifle mahkumların ikinci defa mükerrer oldukları cezalarının tamamı kadar değil, dörtte üçü kadar cezaevinde kalmalarının önü açılacak. Denetimli serbestlikten yararlanamayan ikinci kez mükerrer olan hükümlüler denetimli serbestlikten de yararlanabilecek.
■ Mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip hukukçular, sınavsız olarak arabulucu olabilecek.
■ İcra ve İflas Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanununda değişiklik yapılarak, parasal sınırlarda yeniden değerleme oranında artırma yapılması sonucunda belirlenen miktarlarda bin TL’nin altı dikkate alınmayacak.
■ Bölge adliye mahkemesinin kaldırma kararı üzerine ilk derece mahkemesince verilen kararlar ile Yargıtay’ın bozma kararı üzerine yeniden verilen kararlara karşı, ilk karar tarihinde geçerli olan parasal sınırlara göre istinaf ve temyize başvurulabilecek.
YARGIDAKİ ÖNCELİKLİ SORUNLAR NELERDİR?
Avukat Erkan Yalçın, yargıdaki sorunun en büyük ve ilk sorunun dosyaların fazlalığı ve iş yükünün nasıl azaltılacağı konusunda gerekli çalışmaların yapılmasına dikkat çekti ve sözlerine şöyle devam etti:
“İkinci büyük sorun ise dosyaların yani yargı reformu ile gelen hedef süre uygulamasının da etkisinin az olması kaynaklıdır. Bu iki sorunun çözümü ile yargının sorunları bir nebze olsun azalacaktır.”
8.YARGI PAKETİ YARGININ SORUNLARINI ÇÖZER Mİ ?
Avukat Erkan Yalçın, kendisine yöneltilen “8.yargı paketi yargının sorunlarına çözer mi?” sorusuna şöyle cevap verdi:
“Türkiye’nin gün ışığına çıkması ve demokratikleşmesinin çaresi yargı paketleri ile çözülecek bir durum değildir. Türkiye’deki yargı meselesinin mutlaka masaya yatırılıp bütün olarak incelenmesi gerekir. Bazı sorunları çözer mi çözer. Fakat Yargı bağımsız olmadığı sürece bu yargı paketi ayarları da uzun dönemde etkisini gösteremeyecektir.Yargıdaki sorunlar bazı kanun maddelerinin arasına bir iki satır yama yapmakla çözülemeyecek boyuttadır. Bu sebeple sorunların kökenine inip günümüze ve toplum yapımıza göre genel bir revize yapılmasının daha iyi olacağı kanaatindeyim.”
TÜRK YARGI SİSTEMİNİN GENEL SORUNLARI NELER?
Avukat Erkan Yalçın, Türk yargı sisteminin genel sorunları ise şöyle cevapladı:
“Yeni Anayasa Yapımı, Yargı Reformu, Tutukluluk Sürelerinin Uzunluğu, HSYK yapısı, Yargının Bağımsızlığı, Tarafsızlığı ve Güvenliği, Vatandaşlarımızın Yargı ve Yargı Sistemine olan Güveni.”