2021 Yılı Ocak ayı itibariyle malulen emekli maaşlarına zam uygulanmıştır. SSK (4a) kapsamında olan malulen emeklilerin maaşları için en düşük 1500 TL, devlet memurları (4c) için 2400-2600 TL ve BAĞ-KUR (4b) kapsamında olanlar için ödenecek en düşük miktar 1500 TL olmuştur. Malulen emeklilik maaşı, yapılan başvuru ve sonuçları e-devlet üzerinden T.C kimlik numarası ve şifre ile sorgulanabilir. Başvuru sonuçları ayrıca müracaat edilen Sosyal Güvenlik Müdürlüğünden de öğrenilebilir.
MALULEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NELERDİR?
Malulen emekli olmak için gereken şartlardan ilki işe girdikten sonra çalışanın çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az %60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybetmesidir. Bu durum Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilir. İşe girmeden önce %60 oranında engelli olanlara malulen emekli maaşı değil, gerekli şartları sağlaması halinde engelli emekli maaşı bağlanır. Bazı hastalıklar malulen emekliliğe neden olur. Bu hastalıklar: Bunama (demans), alzheimer, otizm, Multiple Skleroz, KOAH, astım, kronik pankreatit, kaşeksi, parkinson, sindirim sistemi kanamaları ve kalp ritmini bozan hastalıklardır.
MALULEN EMEKLİ OLMAK İÇİN BAŞVURU NASIL YAPILIR?
Malulen emekli olmak için başvuru bağlı bulunan veya en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne yazılı olarak yapılır. Engelli yetkili sağlık kuruluna yönlendirilir ve malulen emeklilik için Kurum Sağlık Kurulu karar verir. SSK (4a) ve BAĞ-KUR (4b) kapsamında olan sigortalılar müracaat ederken gelir talep belgesi ve sigortalı işten ayrılış bildirgesi verir. Emekli sandığına tabi olan devlet görevlileri (4c) ise maluliyetin tespiti için Sağlık Kurulu raporu, emekliye sevk onayı ve kişinin malulen emekli maaşı için kendisi ya da kurumu aracılığıyla yapacağı başvuru gerekmektedir. Çalışma gücünün %60’ın altında kalması nedeniyle Kurum Sağlık Kurulu talebi reddederse bağlı Sosyal Güvenlik Müdürlüğüne başvurarak raporların yeniden Yüksek Sağlık Kurulu tarafından incelenmesi talep edilebilir.
MALULLÜK AYLIĞI BAĞLANMASI İÇİN GEREKLİ KOŞULLAR NELERDİR?
Malul aylığı için başvurulmadan önce bazı şartları sağlamak gerekir. Bunlar:
- En az 10 yıl sigortalı olmak ve 1800 gün sigorta primi ödemek
- Sürekli olarak bakıma muhtaç şekilde malul olma durumunda sadece 1800 gün sigorta primi ödeme şartı aranır ve sigortalılık süresi aranmaz.
- Maluliyeti nedeniyle çalıştığı işten ayrılması
- Kuruma yazılı dilekçe ile başvurulması
- Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması gerekir.
MALULLÜK AYLIĞI KESİLME NEDENLERİ NELERDİR?
Malullük aylığı bazı durumlarda kesilebilir. Engelli bireyin kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun ortadan kalkması ve engellilerin 5510 Sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmalarıyla malullük aylığı kesilir.
MALULEN EMEKLİLİKTE 4a, 4b ve 4c SİGORTALI AYRIMI VAR MI?
Malulen emekli olurken bazı hallerde sigortalı ayrımı da yapılır. SSK (4a) ve BAĞ-KUR (4b) sigortalı olanlar için malulen emeklilik maaşı şartlarında herhangi bir ayrım yoktur ancak devlet memurları (4c) için vazife malullüğü hükümleri uygulanmaktadır. Vazife malullüğü kamu görevlilerinin, görevleri nedeniyle veya işyerinde meydana gelen kazalar neticesinde görevlerini yerine getiremeyecek derecede malul olmalarıdır. Vazife malullüğü durumunun ortaya çıkması halinde kamu görevlisinin çalışıyorsa çalıştığı kuruma, işinden ayrılmışsa Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına başvurması gerekmektedir. Vazife malullüğü alan kamu görevlisi kanunen belirtilen işlerde sigortalı olarak tekrar çalışmaya başlarsa malullük aylığı kesilmez ve emekli olduğunda emekli aylığı ile beraber malullük aylığı alır. Vazife malullüğünün olmayacağı durumlar da vardır: Kamu görevlisinin; yasaklanmış eylemleri yapması, intihara teşebbüs etmesi, keyif verici madde kullanması, kendisine ve başkalarına zarar vermesi ya da menfaat sağlaması durumunda zarar görmüşse vazife malullüğünden faydalanamaz.
