Bu hafta, Rusya'nın 2022 Şubat'ındaki tam ölçekli Ukrayna işgalinin 1,000. günü geride kaldı. Bu, II. Dünya Savaşı'ndan sonraki en büyük Avrupa çatışması olarak kayıtlara geçti. Savaşın son üç yılı, sivillerin hayatını kaybetmesine ve kritik altyapıların hedef alınmasına sahne oldu.
Ukrayna'nın Direnci ve Rusya'nın Kazanımları
İlk yılında Ukrayna, önemli toprak kayıpları yaşasa da karşı taarruzlarla bazı bölgeleri geri almayı başardı. Özellikle, Dnipro Nehri boyunca Rus birliklerini geriye iterek 2024 ortalarında Rusya'nın Kursk bölgesine bile saldırılar düzenledi. Ancak, Rusya hala doğu Ukrayna'nın geniş bölgelerini, Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia, Kherson ve Kırım’ı kontrol ediyor.
Savaşın ikinci yılıyla birlikte cephe hattı büyük oranda sabitlenmişken, Ukrayna’daki savaş, kanlı bir çıkmaza dönüşmüş durumda. Ukrayna, Rusya'nın 1/5'ini kontrol ettiği topraklarda direnişe devam ederken, Rusya ise az ama sürekli toprak kazançları elde etmeyi sürdürüyor.
Sivillere Yansıyan Ağırsan Etkiler
1,000. günün şafağında Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinatörü Matthias Schmale, savaşın siviller üzerindeki ağır etkilerine dikkat çekti. 2,000'den fazla sağlık tesisinin hedef alındığı, 2 milyon evin zarar gördüğü belirtildi. Ukrayna nüfusunun neredeyse %40'ı şu an insani yardımlara bağımlı durumda. Bu, savaşın altyapıya ve insan yaşamına olan yıkıcı etkilerini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Rusya’nın Ekonomik Durumu
Rusya ekonomisi, 2024’ün ikinci çeyreğinde %4,4 büyüdü ve işsizlik oranı sadece %2,4 seviyelerinde kaldı. Batı yaptırımlarına rağmen, Rusya’nın petrol ve doğalgaz ihracatından elde ettiği gelirler, hükümetin maliyetlerini karşılamaya devam etti. Batı'nın Rus petrolü için koyduğu $60 fiyat tavanı, Moskova'nın kendi tanker filosu ve alternatif sigorta düzenlemeleriyle aşılabiliyor. Uzmanlar, Rusya'nın 2014'te Kırım’ı işgalinin ardından uygulanan yaptırımlardan edindiği derslerle bu zorluklara karşı dayanıklılık geliştirdiğini belirtiyor.
Ukrayna’ya Yapılan Askeri ve İnsani Yardımlar
Rusya'nın işgalinin ardından, ABD Ukrayna’ya 56,2 milyar dolar (yaklaşık 53,4 milyar euro) askeri yardım sağladı. Bunun yanı sıra, büyük miktarda insani ve finansal destek de verildi. ABD, toplamda yaklaşık 85 milyar euro ile en büyük bağışçı konumunda. Yardımlar, NATO ülkelerinin desteğiyle Ukrayna’nın savunma gücünü artırıyor.
Danimarka, gayri safi yurtiçi hasılasının %1,86'sını Ukrayna'ya destek olarak ayırarak bu konuda liderlik ediyor. ABD ise bu oranla 17. sırada yer alıyor.
Sonraki Aşamalar ve ABD'nin Tutumu
Ancak, ABD'nin yeni başkanı Donald Trump'ın Ukrayna'ya yapılan yardımları önemli ölçüde azaltma sözü verdiği, durumu köklü şekilde değiştirebilecek bir gelişme olarak görülüyor.
Ukrayna'da 1,000 gündür süren savaş, hem insani hem de ekonomik anlamda yıkıcı bir etki yaratmaya devam ediyor. Rusya'nın ekonomik dayanıklılığı sürerken, Ukrayna, uluslararası destekle direncini sürdürüyor.
